Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ1
MUZYKAISPOŁECZEŃSTWO
1.1.KULTURASŁYSZENIA:DŹWIĘKWŻYCIUCZŁOWIEKA
Dźwiękjestnieodłącznymelementemżyciaistotludzkich.Wzasadzietrudno
wyobrazićsobieżyciespołecznebezsferydźwiękowej.Niemożnaprzecieżza-
mknąćsięnadźwięk,takjakmożnaodciąćsięodobrazu(zob.np.Misiak2009,
2010:62).Oilebowiemmożliwejestzamknięcieoczunaprzekazwizualny,otyle
niejestmożliwecałkowiteodcięciesięoddźwięku,który–nawetpozatkaniuuszu
–wciążdonasdociera(choćbywformiebiciaserca).Dźwięktowarzyszywięc
człowiekowi1wnajróżniejszychaspektachjegożycia.Każdaepokaodznaczasię
własnymrepertuaremdźwiękowym–nasiprzodkowiezpewnościąniedoświadczali
tyludźwiękówgenerowanychprzezzapośredniczonątechnologiczniecywilizację,
comywspółcześnie(odgłosprzelatującegosamolotu,dźwiękowepowiadomienie
oprzychodzącymSMS-ie,warkotsilnikówsamochodów,wyciesyrensłużbmiej-
skich,szumklimatyzacji,dźwięksygnalizacjiświetlnejnaprzejściudlapieszych
itp.).Jednocześniezpewnościąniejestnamdanedoświadczaćtakiegorepertuaru
dźwiękowego,którywłaściwybyłminionymepokom(zgrzytdrewnianychkółpo-
wozów,stukotkońskichkopytnakostcebrukowej,szelestdamskichsukienitrze-
potwachlarzy,odgłoswodywylewanejdomiejskiegorynsztoku,skrzypienieżaren
wmłynieitp.)2.
1
Oczywiściestwierdzenietonieobowiązujewprzypadkuosóbzdysfunkcjaminarządusłu-
chu,któreniemogądoświadczaćdźwiękowegowymiarużycia.
2
Niezwykleciekaweprzemyślenianatematnaturydźwiękosferywłaściwejkolejnymepokom
orazprocentowegostosunkumiędzydźwiękaminaturalnymi,ludzkimiitechnicznymiwichobrębie
proponujekanadyjskikompozytoriteoretykmuzyki,R.MurraySchafer.Oczywiściewątpliwości
budzićmożemetodaobliczeniategotypudanychprocentowych,niemniejistotnywydajesięsam
sposóbukazaniaróżnicywproporcjachdźwiękowegopejzażuwkulturachpierwotnych,przedprze-
mysłowych,przemysłowychiwspółczesnych.Wtabelarycznymzestawieniupodajeon,żewkul-
turachpierwotnychdźwiękinaturalnestanowiły69%całościdźwiękosfery,dźwiękiludzkie–26%,
adźwiękinarzędziitechniki–5%.Zupełnieinneproporcjeistniejązdaniemautorawkulturach
przemysłowychorazwspółcześnie.Dziśmamydoczynieniazaledwiez6%dźwiękównaturalnych,
26%dźwiękówludzkichoraz68%dźwiękówgenerowanychprzezmaszynyiróżneurządzenia
15
