Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Autonomiaprawa
Odmienniemożnamówićoautonomiiprawawkontekściemyślikantow-
skiejinp.pewnychinterpretacjispuściznypetrażycjańskiej.Wtymnurcie
inaczejwyglądaprzeciwstawienieprawamoralności.Mówisięraczejoprze-
ciwstawnościracjonalnegoprawaokreślającegopodmiotowośćczłowieka
wobecnormpostępowania,któremogąsięztymprawemkłócić,amogąto
byćzarównodecyzjewładczesprzecznezprawamipodmiotowymi,jakiza-
sadymoralnościdanejspołeczności,niemożliwedopogodzeniazzasadami
prawaznajdującymipoparciewrozumieigwarantującymikażdemupodmio-
towość,awięcautonomię.Wtymujęciuprawostajesięwpewnymstopniu
autonomicznewobecdecyzjiwładcy,atakżewobecwszelkichprzedsądów
iuprzedzeńspołecznych,którejakomores(obyczaje)mogągodzićwprawa
iwolnościczłowieka.Wtymsensienp.konstytucjaRepublikiFederalnejNie-
miecdopuszczaopórobywateliwobecwszelkichzmianwsystemieprawa,
którenaruszałybyichprawapodstawowe,botowgruncierzeczyuderzałoby
wsamąistotęprawa,awięcjegoautonomięwobeczarównotradycyjnie
rozumianejmoralności,jakiautorytetuwładzy.Takierozumienieautonomii
prawawpisujesięnajczęściejwbardziejliberalnąwizjęładuspołecznego.
Gdymówisięoautonomiiprawa,należyzwrócićuwagęnawypracowanie
swoistejdlaprawametodologiidziałaniaprawników,którajestodwieków
przedmiotemodrębnegonauczaniaiodrębnejpraktyki,wwielukwestiach
niesprowadzalnychdometodianalizznamionującychnaukispołeczneczyhu-
manistykę.Zwłaszczawięcmetodyanalizypozytywistycznej,atakżetypowe
tradycyjnewnioskowaniaprawnicze,wtymswoistalogikaprawnicza,mają
swójodrębnystatusistanowiąospecyficeiautonomiiprawajakoprzedmiotu
kształceniaijakopewnejspecjalistycznejwiedzyipraktykispołecznej,które
niemusząmiećwielewspólnegoanizanaliząpolitologicznąwładzy,anizba-
daniamispołecznymiczyrefleksjąhumanistycznąnatematświataiczłowieka.
Niewątpliwiesocjologiaprawamatendencjędoprzełamywaniatakro-
zumianejautonomiidociekańprawniczych,gdyżodnosiustaleniaianalizy
dotyczącenormdorzeczywistościspołecznej,dobadaniaprawawdziałaniu,
atoniepozwalanazachowanieautonomiiprawaaniwsensieontologicz-
nym,aniwsensieepistemologicznymimożeskłaniaćdoracjonalnejrelaty-
wizacjibadańwsferzeaksjologicznejdokontekstumiejscaiczasu.Wydaje
się,żewpraktycezjednejstronyautonomiaprawajakodziedzinywiedzy,
przedmiotukształceniaipraktykispołecznejjestnarzuconakoniecznością
corazwiększejspecjalizacjiwzakresierozwiązańtechnicznychposzczegól-
nychdziałówprawa.Zdrugiejjednakkoniecznośćstałegoodnoszeniatej
wiedzydokonkretnejizłożonejrzeczywistościorazzwiązaniejejzwizją
podmiotowościobywateliwymagajątakżeinterdyscyplinarnegospojrzenia
nazagadnieniaprawne,wktórymuwzględnianieczynnikówspołecznych
35
