Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ1.PODSTAWOWEPOJĘCIAIKONCEPCJE
właściweimwzorypostępowaniaiwzajemnegooddziaływania,właściweim
role„grane”wokreślonymkontekściespołeczno-kulturowym.Nieprawidłowe
granieowychról,czegopowodemmożebyćzłeprzygotowanieinieprzysto-
sowaniedonich,pozostajewsprzecznościzpodstawowymimechanizmami
regulacjiżyciaspołecznego,zaburzastosunkispołeczneijestdefniowane
jakoproblem.Wymienionemetaforytoswoistepryzmaty,przezktóremożna
oglądaćposzczególnekonkretnezjawiskaiwsposóbuzupełniającywyróżniać
ichprzejawy,jakrównieżpytaćomożliwerozwiązania,co-nawetjeślibu-
dzipewnewątpliwościczystoteoretyczne-maniewątpliwewaloryużytkowe
ipraktyczne.
Podsumowując,powiedzmywięc,żesocjologiaproblemówspołecznych
majużswojątożsamość,anajejstosunkowozintegrowanyobrazskładająsię
podobneuróżnychautorówiwróżnychsocjologicznychwypowiedziachza-
gadnienia.Jestczytelniezakorzenionawhistoriisocjologiiwogóle,sięgado
podstawowegonurtudyscyplinywzakresieteoriiimetodologii,jestwsposób
całkowiciepozytywnyskorelowanazsocjologicznympunktemwidzeniaitakąż
wyobraźnią,jestwreszciepomostemmiędzytymi,którzyuprawiająsocjologię,
iinnymidziedzinamibadań,realiamiempirycznymiorazpraktykąspołeczną,co
przecieżjestjednoznaczniepożyteczne.
Zarazem,corównieoczywiste,jesttopodwielomawzględamisubdyscy-
plinaeklektycznaiwewnętrzniemocnozróżnicowana.Dotyczytojużsamych
wyjściowychzagadnieńkonceptualnych,doczegozkoleiprzejdźmy.
1.3.INNEPOJĘCIA,WSPÓLNAPROBLEMATYKA
Zwróćmynajpierwuwagęnabardzoważnyzoczywistychwzględówaspekt
omawianejproblematyki:podobneczywręcztesamezjawiskaizagadnienia
opisywanezapomocąodmiennychterminów.Problematykatawypełnio-
najestrozmaitymipodejściami,wktórychleitmotivemprzedewszystkim
wymienionejużwcześniejkategoriepatologiispołecznej,dezorganizacjispo-
łecznej,dewiacji.Jakzarazspróbujęwyjaśnić,pojęcieproblemówspołecznych
nietylkoniepozostajeznimiwsprzeczności,alejestwręczpewnymkonceptu-
alnymobramowaniemorazpodsumowaniem.Niemniej,owąkategorialnąróż-
norodnośćpowinniśmywziąćpoduwagę,chociażbyzewzględunawielość
iróżnorodnośćprzypadków,któregodnezainteresowania,oraznaźródła
konceptualne,doktórychposzczególnibadaczeiautorzysięgają.
Przywołamtujednowielemówiąceopracowanie.Wpołowielatsiedem-
dziesiątychA.Kojder(1976)przeprowadziłchybapierwsząunastakobszer-
ipogłębionąanalizębibliografczną,pozostającwobszarzeszczególnie
wówczaspopularnejproblematykipatologiispołecznej.Wyróżnił685polskich
pozycji,corobiwrażenie,aprzecież,jaksamzaznaczył,celemtejbibliogra-
fibyłozarejestrowanietylkowybranychprac;gdybyautorchciałterazuzu-
pełnićswojeposzukiwania,owaliczbabyłabyzpewnościąznaczniewiększa.
Jednocześniepodkreślmy,żelistatazostałauporządkowanawedługtakich
28
międzyinnymidziałów,jakalkoholizm,rozmaiteprzejawyprzestępczości,roz-