Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
CZĘŚĆI.SPECJALNEPOTRZEBYEDUKACYJNE
się,taposiadanadzisiajmożeniebyćjużaktualnajutro.Dlategoistotnejestrozbudzanie
zainteresowańintelektualnych,krytycznegomyślenia,odkrywaniarzeczywistościdzięki
umiejętnościodbieraniaiformułowanianiezależnychsądów,niezaśprzezodtwórczość
iprostątransmisjęwiedzy.„Uczeniesię,abydziałać”tokształtowanieumiejętnościwyko-
rzystywaniazdobytychinformacjiwpraktyce,zastosowaniaichwcodziennymiprzyszłym
życiu.Natomiastideakształtowaniapostawsprzyjającychwspółżyciuróżnychosób,„ucze-
niesię,abyżyćwspólnie”,todbanieonauczanieiuczeniesięwszkolebezuciekaniasię
doprzemocyczyuleganiaprzesądomibezwzględnemuwspółzawodnictwu.Iwreszcie
„uczyćsię,abybyć”torozwijanieumysłuiciała,inteligencjiiwrażliwości,duchowości,
poczuciaodpowiedzialności,estetyki,wcałymbogactwieosobowościczłowiekaiwróż-
nychformachekspresji.
Współczesnypolskisystemoświatyjestwdrodzedoosiągnięciawspomnianychzałożeń.
Ichoćtrudnoprzewidzieć,kiedybędziemymogliuznać,żewpełniopierasięonnaczterech
filarachedukacjidlaXXIw.,przynajmniejwartoprzypomnieć,wjakimpowinienzmierzać
kierunku.
Wnaszymsystemieoświatyzachodzizjawiskoszerokorozumianejiszybkonastępującej
zmianyspołecznejcharakteryzującejsiędużymtempemiponadlokalnymzasięgiem(Krause
2010,s.13-14).Maonoupodłożapoważneprzemianyzarównopolityczne(zmianaustroju
wPolscezsocjalistycznegonademokratyczny,wstąpieniePolskidostrukturtakichjakNATO
czyUE,wynikającestądzmianyprawa),ekonomiczne(skutkiogólnoświatowegokryzysueko-
nomicznego,zmianastrukturyzatrudnienia,bezrobocie),jakikulturowe(migracjeludności,
wzrostwielokulturowości,uwspólnianiecelówspołecznych,globalnaodpowiedzialnośćza
losynp.uchodźców,ruchyemancypacyjne,terroryzm,fundamentalizmy).
Zdaniembadaczyproblemuzmianywsystemieoświatyobejmująnietylkozmianystruk-
turalne,dotycząceperiodyzacjisystemukształceniaipodziałunakolejne,trwająceokreślo-
nąliczbęlatetapy,aleprzedewszystkimzmianywarchitekturzewiedzy,obszarówidróg
jejpozyskiwania,udziałutechnikinformacyjnychczywreszcieredefiniowaniacelów
itreścikształcenia.
Patrzącchoćbynatakpobieżniezarysowanepodłożezmian,możnaspostrzec,jakim
wyjątkowymwyzwaniommusisprostaćwspółczesnaszkoła.Jednymznichjestwłączanie
wgłównynurtżyciaspołecznego,awięctakżewgłównynurtkształcenia,osób,które
dotychczaspozostawałypozanim,przedewszystkimosóbniepełnosprawnych.Ichociaż
współcześniepojęciespecjalnychpotrzebedukacyjnychodnosisiędopotrzebwproce-
siekształcenia,jakiemająnietylkoosobyniepełnosprawne,toniewątpliwieruchna
rzeczwłączeniaichwłaśniedopowszechnegosystemuoświatystałsiępodstawąwykreo-
waniapojęciakluczowegodlaniniejszegoopracowania.Dlategonajpierwprzyjrzymysię
