Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Genezaiprognozawspółcześniezachodzącychiprzyszłychzmianwkształceniu...
17
przemianom,jakieprowadządostopniowegoupodmiotawianiaosóbniepełnosprawnych
wogólnodostępnymsystemieedukacji,adopieroniecopóźniejuzgodnimyznaczenie
tegoterminu.
Wciąguwiekówsytuacjaedukacyjnaosóbniepełnosprawnychzmieniałasięodcałkowi-
tegopozbawieniaichopieki,awczasachstarożytnychczęstonawetmożliwościżycia,przez
umieszczanieosóbniepełnosprawnychwwyodrębnionychspecjalniewtymcelumiejscach
iinstytucjachopiekuńczych(szpitalachiprzytułkach),czyzakładanych(jeszczewXIXw.)
specjalnychplacówkachkształcenia,dodzisiejszychmniejlubbardziej„udanych”szkółiklas
integracyjnychlubwłączających.
Sposobyobejmowaniaosóbniepełnosprawnychopieką,apóźniejrównieżikształce-
niem,byłyisąnadalściślezwiązanezkoncepcjamipostrzeganiaczłowieka,jegocech,moż-
liwości,ograniczeńczypotencjału.Wświetlekoncepcji,którajesthistorycznienajstarsza,
niepełnosprawnośćbyłapostrzeganajakokarazauczynkiniezgodnezówcześnieprzyjętymi
normamispołecznymi.
JakpiszeGrzegorzSzumski(2013,s.46),„charakterystycznącechąnowejsytuacjijest
przedewszystkimożywieniezainteresowaniaontologicznymiiaksjologicznymiaspektami
niepełnosprawności,pojmowanejwgłównejmierzejakozjawiskostrictespołeczne”,a„nowa
wizjamiejscaosóbniepełnosprawnychwspołeczeństwie”jestwynikiem„sięgnięciapoigno-
rowanewcześniejprzezpedagogówspecjalnychobszarymyślispołecznej,przedewszystkim
filozofięprawczłowiekaiteoriesprawiedliwości”.Przyjęcienowychteoretycznychpodstaw
definiowanianiepełnosprawnościspowodowałozarównonaświecie,jakiwPolscepodjęcie
wieludziałańukierunkowanychnadokonaniezmianwświadomościspołecznejdotyczącej
osobyniepełnosprawnejjakoczłonkaspołeczności.Porazpierwszywdziejach,zsiłąiinten-
sywnością,zjakiminigdywcześniejniemieliśmywtymzakresiedoczynienia,uświadamia
sięosobompełnosprawnymproblemyosóbniepełnosprawnychikonsekwentnieukazuje,że
źródłemtychże„sąnietylkoichwłasneograniczenia,alei-jeślinieprzedewszystkim-ich
relacjezotaczającymśrodowiskiem”(tamże).
Reakcjąspołeczeństwnatakzdefiniowaneczynnikiwspółdecydująceosytuacjiosoby
niepełnosprawnejwżyciuspołecznymjestpodejmowaniedziałańmającychnacelupopra-
wętychrelacji.Działaniatepodejmowanesąrównocześniewwieluobszarachinaróżnych
poziomachrelacjispołecznych,zarównowodniesieniudoogólnychrozstrzygnięćprawno-
-organizacyjnych,jakirozwiązańużytkowych,czytonapoziomiemiędzynarodowym,czyto
wpostacirozstrzygnięćwewnątrzpaństwowych.
Wśróddziałańmiędzynarodowychszczególnąrolęodgrywaprzyjmowaniepewnych
wspólnychzasad,doktórychprzestrzeganiazobowiązująsięrządypaństwratyfikujących
daneuzgodnienia.Ichforma,wpostacideklaracji,nacozwracauwagęSzumski,została
