Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
AdamBartoszek
1.Teoretyczneramypolskiejdrogidokapitalizmu
Każdyprocestransformacjispołeczno-ekonomicznejuruchamiająkapita-
łowegrupyinteresów,któretworząnowewzorcepraktykzbiorowychimobili-
zująludzidoichrealizacji.Polskagospodarkarynkowaopisywanajestdość
schematycznie,jakowynikopóźnionejmodernizacji
1.Typowarefleksjanad
procesemtransformacjikapitalistycznejwPolscewskazujenaspontaniczność
przejściadokapitalizmupoprzezstrategię„terapiiszokowej”LeszkaBalcerowi-
cza,opartejnadoktryniemonetarystycznejregulacjiiwykorzystaniuindywidu-
alnejkapitalistycznejprzedsiębiorczościPolaków–tzw.teoria„bigbengu”
2.
Wśródteoriitransformacjidominujemodelneoliberalny,akcentującyprzywró-
ceniezasadwolnościgospodarczejznaturalnymiprawamiinicjatywy
iswobodywkonkurencjirynkowej
3.Innympopularnymoglądemjestprzeciw-
stawianiecentralnegoplanowaniazasadomrynkowejsamoregulacjipoprzez
mechanizmypodażyipopytu.Tuprosteodrzuceniecentralizmu(kapitalizmu
państwowego)prowadzićmiałodouruchomieniazasadrynkowejwymiany,
przezsiecikorporatywneiośrodkiregulacjipolitykimakroekonomicznej
4.Ob-
jaśniajemodelmonetarystycznylubklasycznykapitalizmkoordynacyjny.
Osobnowyróżnićmożnapodejściewskazującenadystansecentro-peryferyjne
iideologiędoganianiaZachoduprzeznadrabianiezapóźnieńcywilizacyjno-
-gospodarczychkrajówperyferyjnychzEuropyŚrodkowo-Wschodniej.Różny-
mikomentatoramitegoujęciasąZdzisławKrasnodębskiorazTomaszZarycki.
PierwszykrytykujeidentyfikacjęcelówmodernizacyjnychPolskijakoselek-
tywnąimitacjęliberalizmu
5.Drugiwskazujenapołowicznośćlubpodwójność
porządkówwytwarzanychwprzestrzeniprzenikającychsięładówkulturowych
centrumiperyferii
6.
Socjologicznieopisywanepołożenierynkowejednosteksumujesię,według
terminologiiMaksaWebera,wzróżnicowaniaklasoweorazstanowe,agospo-
darkakapitalistycznawymagaistnieniawzorcównowoczesnejprzedsiębiorczo-
1J.Kochanowicz:Duchkapitalizmuapolskiejperyferii:perspektywahistoryczna.W:Kul-
turaigospodarka.Red.J.Kochanowicz,M.Marody.WydawnictwoNaukoweScholar,Warszawa
2010,s.21inast.
2A.Aslund:Jakbudowanokapitalizm.TransformacjaEuropyŚrodkowejiWschodniej,Ro-
sjiiAzjiŚrodkowej.KiW,Warszawa2010,s.43-49.
3F.Bylok,J.Sikora,B.Sztumska:Wybraneaspektysocjologiirynku.WWZPCZ,Często-
chowa2001,s.46-47.
4T.G
.Grosse:KulturowepodstawyzróżnicowańkapitalizmuwEuropie.W:Kulturaigo-
spodarka.Op.cit.,s.225-231.
5Z.Krasnodębski:Demokracjaperyferii.Gdańsk2003,s.197-212.
6T.Zarycki:Peryferie.Noweujęciazależnościcentro-peryferyjnych.WydawnictwoNa-
ukoweScholar,Warszawa2009,s.147inast.
