Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
partazostajeprzezwiaręwlos,przeznaczenie,fortunę,czybliżejnieokre-
ślonesiłynadprzyrodzone(por.Brenner,Brenner,1990;Sutton-Smith,1997,
s.65–68).Cogorsza,stantenmożeoznaczaćrządychaosuiprzypadku.Tezę
przywołujeBartłomiejDziknlosowośćjestzaprzeczeniemporządku
ideterminizmu”,jegodomenąjestnieuporządkowanie,nieprzewidywalność
inieregularność(Dzik,2004,s.581).
Kolejnyargumentstanowiwskazanie,żegryhazardoweodciągająjed-
nostkęodreligii,nietyleoferującalternatywnąkosmologię,aleraczejpeł-
niącrolędystraktorówaktywności,któreprzeszkadzająwodpowiednim
praktykowaniużyciareligijnego.Uprawianiehazarduzabieraczaspotrzeb-
nynamodlitwę,studiowanieświętychksiągczyteżwspólnotoweaktyw-
nościzbiorowościwiernych(zob.Walker,1999,s.30–32;por.Schwartz,
2009,s.48).
Wreszcieniektórereligienegująhazardniejakoexdefnitione,zracjitego,
żejegopodstawoweatrybutyutożsamiająwartościnieaprobowanealbo
wręczkontestowaneprzeztewyznania.Wskazujesiętutaj,żedomenąha-
zarduchciwość,skrajnyindywidualizm,unikaniepracy,nieracjonalność,
utracjuszostwoiwieleinnychniepożądanychprzymiotów(zob.Binde,2007,
s.155–157).Skrajnąodmianątegonurtujestkrytykahazarduzperspektywy
aksjologicznej,którawskazujenato,żehazardjestzłem(wytworemsza-
tana)iwymagaonpracyduszpasterskiejnakierowanejnazaniechanietej
praktyki(zob.np.Olczyk,2017;Zwoliński,2011,s.362–390).
Należypodkreślić,żepomimoupływutysięcylatmagicznykontekstha-
zarduwciążjestobecnywrozgrywkachhazardowych.Branieprzezjednost-
udziałuwloterii,grzewruletkęalbonaautomatachnadalmanacelu
sprawdzenie,czytowarzyszyjejszczęście.Uprawianiehazardustanowifor-
testowaniaprzychylnościzestronysiłwyższychoraznamiastkętranscen-
dencji(Reith,1999,s.153–178).Jednocześniesamejpraktycegraniaczęsto
towarzyszączynnościmagiczne.JamesHenslinwartykuleKościimagiaopi-
sywałwynikiswoichbadańnadzachowaniemgraczyprzykasynowymstole
dokości.Zaobserwowałonnaprzykład,żegdygraczchciałuzyskaćwiększą
liczbęoczek,tomocniejrzucałkośćmi,agdymniejoczeklżej(Henslin,
1967).JeszczebardziejrozbudowanewnioskisformułowałaMarinaD’Agati
wodniesieniudoosóbbiorącychudziałwloteriach.Odnotowałaonaunich
np.stosowanietalizmanów,wiaręwprzesądy,objawieniaipodpowiedzizza
światów(np.nieżyjącegomałżonka),stosowanieszczęśliwychkombinacji
liczbczymodlitwędoświętych(zob.D’Agati,2014)
5
.Naciekawycasuszwró-
5
Więcejnatentematzob.rozdział9.
20
AdamMickiewiczUniversityPress©2023