Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
1iKręteścieżkiteoriiprawa
Czasy,wktórychprawoznawstwouznawanozanaukęjednolitąizwartą,
minęłybezpowrotnie.Myśl,żedesygnatypojęciaprawaipojęćznimzwią-
zanych,takichjakpojęcianormy,normatywności,obowiązywania,obo-
wiązku,roszczenia,innychpojęćszczegółowychnaukprawnych(instytucji
prawa),pojęciesłusznościiwreszciesprawiedliwości,rzeczywiścieistnieją
(naswójszczególnysposób)imogązostaćodkrytezapomocąjednejwła-
ściwejmetody,takjakodkrywasięnowegatunkiptakówbądźnoweplanety
wodległychgalaktykach,jestdziśmyśląnietylkokontrowersyjną,leczteż
jaskrawienieaktualną.Tradycyjnedoktrynyprawnicze(pozytywizmkla-
syczny,jusnaturalizm),traktowałydesygnaty(albotreścitychpojęć)tak,
jakbystanowiłyoneelementtrwałegonumeblowaniaświata”.Normyprawa
naturalnego,wywodzonezzasadwyższegoporządkulubzestałościnatury
ludzkiej(jusnaturalizm),tudzieżnormyprawapozytywnego,stanowiące
wyrazkonwencjispołecznych(pozytywizm),wmyślklasycznychmetod
uprawianiaprawoznawstwadawałysięzidentyfikowaćiopisać.Zaletątych
metodbyłaijestprostota,któraokreślakanonyprawniczegomyślenia.Jed-
nocześnieto,coteteorie(idoktryny,uktórychpodstawoneleżą)łączy,czyli
programmetodologiiposzukującejfilozoficzno-prawnejnjedynejwłaści-
wejodpowiedzi”napytanie,czymwłaściwiejestprawo,stawiałooweteorie
wniewdzięcznejpozycjiadwersarzy,przeciągającychwtokudziejówargu-
mentacyjnąlinęrazwjedną,razwdrugąstronę.Rzutokanahistorięroz-
wojupojęciaprawaiprawoznawstwapozwalapostawićtezę-choćniebez
pewnegoryzyka-żetedwafundamentalneparadygmatymyśleniaoprawie
(jusnaturalizmipozytywizm)historyczniesiędopełniają,ukazujączależnie
odokolicznościspołecznychipolitycznychwadyswegorywala.Cowięcej,
możnabywskazaćnapewnądziejowązasadę,wedlektórejpozytywizm
prawniczystanowiłteorięsprawdzającąsięwspokojnychczasachprosperity,
pokoju,porządkuiskonsolidowanejwładzy,zaśjusnaturalizm-faktycznie
9
