Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
pragmatyzmujesttwierdzenieorównosilności(izostenii)teoriiprawa,albo-
wiemrównosilnośćtawynikazniedookreśleniateoriiprawaprzeztruizmy
(stanowiącepunktwyjściakażdejteoriinarównizinnymidanymiempi-
rycznymi).Przedstawiętakże,uwzględniająckonieczneszczegóły,przyjmo-
wanąprzezemnieperspektywęmetafilozoficzną,tj.holistycznypragmatyzm,
wjegokonsekwentnej,nnormatywnieposzerzonej”wersji.Postaramomówić
tekwestienatyleogólnie,abywdalszejkolejnościmożliwebyłonakreślenie
relacjimiędzywybranymiteoriamiprawa(przynajmniejtakimi,którenie
spełniająsprzecznychzesobąfunkcji).
Wostatnim,trzecimrozdzialepostaramsięzbadać,czywzwiązku
ztezamiprzedstawionymiwrozdzialedrugimuprawnionejestuznanieteorety-
kówprawazatzw.parówepistemicznych,asporówteoretycznychzaracjonalne
sporymiędzyepistemicznymiparami.Zastanowięsiętakże,czytaperspektywa
metafilozoficzna,technicznieuznawanazagałąźepistemologii(epistemologia
sporów),niezawierapewnychelementówmoralnych(związanychztzw.etyką
przekonań).Wcześniejjednakprzedstawiękonsekwencjeprzyjmowanego
przezemniestanowiska(holistycznypragmatyzm)dlawybranychteoriiprawa
ifaktycznietoczonychsporówteoretycznych.Jednymzprzykładówbędzie
pewienparadoks,wjakinieuchronniewpadateoriaDworkina.Naukapłynąca
zodkryciairozwiązaniategoparadoksubędzienaukąuniwersalną:wrównej
mierzedotyczyćbędziewszystkichteoriiprawa,wskazującznaczenierozpo-
znaniafaktuistnieniainnych,spornychteoriidlaznaczeniasamychtychteorii
orazichautorytetu-przedewszystkimepistemicznego.
Jeszczejednakwestiawymagauwagiwtejczęściwprowadzającej.Wska-
załemwcześniej,żeteorieprawaspełniająfunkcjeperformatywne,bochoć
opierająsięnapewnychelementachkulturyprawnej(wskazanychtru-
izmach),torozwijająctetruizmydopostaciteorii(np.dokonującichekspli-
kacji),niejednokrotniewpływająnarozwójtejkulturyprawnej.Poziomtego
rozwojuzależynietylkoodogólnejskutecznościteoriiwwyjaśnianiutru-
izmów(czylipewnychcnótteoretycznych),aletakże-amożeprzedewszyst-
kim-odtego,czyludzie(wszczególnościurzędnicysystemu,leczrównież
zwykliobywateleobserwującypracętychurzędników)gotowisąrozpoznać
ichpragmatycznezaletyistosowaćteteoriewpraktyce.
4iPodziękowania
Książkatajestdzieckiemkilkulatbadańidyskusji,któreprowadziłemzwie-
lomafilozofamiiprawnikami.Nieukrywam,żepośredniąinspiracjądlajej
50
