Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
RozdziałI.Kulturawglottodydaktyce
nychprzedmiotówbadawczych.Dokonujeonatego,wychodzączzałożenia,iż
zachowaniekulturowetowgłównejmierzesemiozabazującanakonwencjach,
toznaczy,sygnifikatywnychprocesachznakowych,wktórychużytkownicyzna-
ków,tekstówikodówsązesobąpołączone(Posner1992:32—33).Wpracach
RichardaPosnerawystępujepojęcietekstukultury—niezwykleprzydatnedla
glottodydaktyki.Autortwierdzi,żeabyprzedmiotstałsiętekstem,musispełniać
trzywarunki:wynikaćzzachowania,byćartefaktem,instrumentem,ipodlegać
konwencjizokreślonąfunkcją,nmusiistniećkultura,wktórejobowiązujepewien
kodprzyporządkowującymujedenalbowięcejsygnifikantów”(Posner1992:21).
Tekstytowięcrezultatycelowegodziałania.Obszarkulturowegocentrummasil-
nywpływanatożsamośćkulturowąjednostki.Wtychmanifestacjachsystemu
Posnerwyróżnia4obszaryprzydatnerównieżwglottodydaktyce.Należądonich:
n—obszarpozakulturowy,któryuczestnikomdanegospołeczeństwajestnieznany,
—obszarpozakulturowy,któryprzezuczestnikówpojmowanyjestjakoprze-
ciwstawnywłasnejkulturze,
—obszarperyferiikulturowej,któryprzezuczestnikajestcoprawdauznawany,
leczniejestpojmowanyjakocentralnydladanejkultury,
—obszarkulturowegocentrum,któryjakotakijestakceptowanyirozumia-
nyjakoodgrywającyistotnąrolędlatożsamościdanejkultury”(Fleischer
2002:83).
WdefinicjachPosneraspołeczeństworozumianejestinaczejaniżeliwna-
ukachsocjologicznych.JednakdefinicjaPosnerajestadekwatnadozałożeńnaszej
pracy,traktujebowiemspołeczeństwojakozbiórindywiduów,astrukturęokreśla
jakorelacjęmiędzypodmiotami.Takiezałożeniasąrównieżzgodnezdefinicja-
mizaproponowanymiprzezMartęTorenc:nZarównokulturaujmowanawlicz-
biepojedynczejjakteżkulturywliczbiemnogiejmająswójmomentźródłowy,
umiejscowionykażdorazowonapłaszczyźniekonkretnegopodmiotuosobowego.
Kulturajestprzedewszystkimfaktemindywidualnym.Światkulturyjestrezulta-
temosobowegodziałaniaczłowieka”(Torenc2007:18—19).Stanowionarów-
nieżwarunekkoniecznyielementkonstytutywny(Zachariasz2001:193).
Orientacjeprzedstawionewpracyopierająsięwpierwszymrzędzienakry-
teriumstopniaudziałuirolipodmiotuwteoriachkultury.Bliskiesąrozróżnie-
niuzjawiskowegoorazideacyjnegoporządkurzeczywistościJohnaB.Goode-
nough’a,któryzapoczątkowałnurtantropologiikognitywnej.Wedługniegojądro
iistotękulturystanowiązespołyideitkwiącewumysłachludzkich,stądkultura
macharaktermentalny(Burszta1997:45;Olszewska-Dyoniziak2001:60
in.).Kategoriapodmiotowościjestobecnawfilozofii(Lyotard2000),psycho-
logii(Obuchowski2000),socjologii(Bauman1998;2003;Sztompka2002).
Podmiotowośćtraktujesięjakoźródłoprzyczyny,czyliczłowiekmawpływna
zdarzenia,alesamjestteżpodmiotemzdarzeń.Toczłowiekijegoaktywność,
działaniaiinterakcjetworząkulturę.nByciepodmiotemwukładziekulturo-
wymoznaczamożliwośćdoświadczeniakultury,czylijejtworzenia,rozumienia
