Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Definiowanieitypologiazaburzeńzachowania
17
■Agresjawobecludziizwierząt:
1dokuczanieinnym,grożenielubtyranizowanie,
1częstewszczynaniebójek,
1
używanieprzedmiotów,któremogąspowodowaćpoważneobrażeniafizyczne
innych,
1dopuszczaniesięfizycznegookrucieństwawobecludzi,
1dopuszczaniesięfizycznegookrucieństwawobeczwierząt,
1dopuszczaniesiękradzieżyprzybezpośrednimkontakciezofiarą,
1zmuszaniekogośdokontaktówseksualnych.
■Niszczeniewłasności:
1
umyślnedokonywaniepodpaleńzzamiaremspowodowaniapoważnej
szkody,
1umyślneniszczeniecudzejwłasności.
■Oszustwolubkradzież:
1włamywaniesiędocudzegodomu,
1częstekłamstwawceluuzyskaniakorzyści,
1kradzieżtowarówznacznejwartości.
■Poważnenaruszeniaobowiązującychzasad:
1
częsteprzebywaniewnocypozadomem,mimozakazurodziców(przed
ukończeniem13lat),
1przynajmniejdwukrotneucieczkinanoczdomurodziców,
1częstewagarowanie(przedukończeniem13lat).
Wszystkiewymienionekryterianosząwsobieznamionazachowaniaagresyw‑
nego.Klasyfikacjaprzewidujetrzystopniegłębokościzaburzeń9:
■Łagodny1wystąpieniejedyniekilku(jeśliwogóle)objawówponadminimum
niezbędnedopostawieniadiagnozyoraztylkominimalne(lubżadne)obniżenie
funkcjonowaniaspołecznego.
■Umiarkowany1występująceobjawyi/lubobniżeniefunkcjonowaniaspołecz‑
negoplasujesiępomiędzystopniemłagodnymapoważnym(np.wandalizm,
kradzież).
■
Poważny1występowaniewieluobjawówponadminimumwymaganedoposta‑
wieniadiagnozyorazznacznepogorszeniefunkcjonowaniawdomu,wszkole
iwkontaktachzrówieśnikami(np.okrucieństwofizyczne,przemocseksualna,
kradzieżwkontakciezofiarą,napady,włamania).
Biorącpoduwagęwiekpojawieniasięzaburzeń,wDSM-IVwyróżnionodwa
ichtypy:
1.Typokresudzieciństwa:pojawieniesięconajmniejjednegosymptomuprzed
10.rokiemżycia.
2.Typokresuadolescencji:brakwymienionychsymptomówprzed10.rokiem
życia.
9Por.B.Urban:Zaburzeniawzachowaniuiprzestępczośćmłodzieży…,s.93194.
2Środowiskowe…