Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Teoretyczneinspiracjepedagogikispecjalnej–pedagogikaemancypacyjna
11
tychwarunkówmożliwejestprojektowaniezmianyiocenaskutecznościdziałańza-
równointencjonalnych(wychowawczych),jakispontanicznych,okazjonalnych5.
Oczywiście,możnanaiwniespytać,czypotylulatachanalizwobszarze
pedagogikiemancypacyjnejtenprocespoznaniajużnienastąpił?
Niestety,tojestpraktyczniezadanieniekończącesię.Wkontekścieciągle
zmieniającychsięuwarunkowańekonomicznych,politycznych,społecznych
ikulturowych,relacjawładzy,wiedzyiwolnościjestzmienna,azagrożenia
ipokusadominacjinadpodmiotemciągleaktualna.Wtymsensierównież
aktualnejestciągłeposzukiwanieelementówemancypacjiwinnychnurtach
pedagogiki.Dlatego,trochęodmiennieaniżeliMariaCzerepaniak-Walczak
spoglądamnamapęrelacjipedagogikiemancypacyjnejinieautorytatywnego
nurtuedukacyjnego,którystworzyła6.To,coautorkautożsamiazpedago-
gikąemancypacyjną,dlamniejestewaluacjąnurtunieautorytatywnegowe
współczesnejpedagogice.To,żewnurcienieautorytatywnymM.Czerepa-
niak-Walczakumiejscawiateżracjonalnośćadaptacyjną,nieoznacza,żepe-
dagogikaemancypacyjnajestwstaniejąwyeliminować.Należyzałożyć,że
tylkodynamicznarelacjapomiędzyracjonalnościąadaptacyjnąiemancypa-
cyjnąpozwalakonstruowaćwspółczesnąpedagogikę.
IdąctropemmyśliLechaWitkowskiego,należałobyzastanowićsię,co
miałobysiękryćpodokreśleniemspecjalnapedagogikaemancypacyjna.
Niejesttozapewneflinna”pedagogikaspecjalna,aniżelita,jakąpostulują
współcześniepedagodzyspecjalni.Toprzecieżrozwójihumanizacjapo-
dejściadoczłowiekaniepełnosprawnego,spojrzenienaniego,jaknajed-
nostkęwolnąizdolnądokorzystaniazowejwolności,naosobęzdolnądo
świadomychwyborów,decyzji,pełnieniaroliitp.stałosiękluczowymza-
gadnieniemwspółczesnejpedagogikispecjalnej.Wkonsekwencji,niktjuż
niekwestionujepostępuwflodmedykalizowaniu”iuspołecznieniupod-
miotu,koniecznościświadomegowejściawrelacjęzwychowankiem,
wsłuchaniesięwjegopotrzebyipomocwichrealizacji,inicjowaniaoraz
wspieraniaprocesuwyzwoleniakulturowegoispołecznegoczłowieka
niepełnosprawnego.
Wczymzatemnależałobyjeszczeposzukiwaćinspiracji,jakiemożeprzy-
nieśćnampedagogikaemancypacyjna?Widzimytochoćbypoprzezmapę
nurtówedukacjiopracowanejprzezM.Czerpaniak-Walczak.Przypomnętyl-
koparękluczowychkwestiizobszarupedagogikiemancypacyjnej(wyboru
dokonałemzobszernegoopracowaniaautorki)7.
5M.Czerepaniak-Walczak,Pedagogikaemancypacyjna,rozwójświadomościkrytycznejczło-
wieka,Gdańsk2006,s.21.
6Tamże,s.79-80.
7Tamże.
