Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
ZbigniewKwieciński
przetopoczątkioświatyjakodziełaspołeczeństwa.Głównątreściątegoru-
chujestdążeniedoedukacjidemokratyczniestanowionej,asłużącejludo-
władczemuspołeczeństwuiwyzwalaniuczłowiekajakowartościnajwyższej.
CzygwałtownośćwstrząsuspołecznegowPolscejestobietnicąrewolucji
woświacie?Jestraczejwarunkiemwyłanianiasiędalekosiężnejwizjisyste-
mu-innejniżdotychczasowa-edukacjiiprogiemruchukutejwizji.
Możliwesączteryfldrogi”,flstrategie”dozrealizowaniatakiejodległej
wizjioświatydemokratycznejihumanistycznejjakoruchuidziełaspołecz-
nego.Możnajenazwaćmodelami:epidemiisterowanej,dyfuzji,gwałtownej
zmianyindukcyjnejiplanowejzmianykooperacyjnej.Pierwszyztychmodeli
znanyjestzpolskichdoświadczeńdotychczasowych,zwłaszczazokresulat
1968-1980.Jesttostrategiaetatystyczna,zgodnazkoncepcjąpartii-państwa,
wnoszącegoiregulującegoświadomośćmas,niezdolnychdoautoregulacji.
Strategiatakamacele,niezawszejawnedlaspołeczeństwa,ocharakterze
gospodarczym(przystosowaniekadrdonowychtechnologii,przyspieszenie
przeobrażeńuprzemysłowieniaiutowarowieniarolnictwa,znoszeniekon-
fliktówwobrębiestosunkówprodukcji),ideologiczne(uniformizacjamyśle-
niaobywateli,większeuzależnienieichodcentrumdyspozycyjnego,które
lepiejwidzisłusznądrogę,niżspołeczeństwoskołatanewpływemflkonku-
rencyjnych”koncepcjiświata)ipolityczne(umocnieniezależności,posłu-
szeństwaidyscyplinyobywateliwobecwładzy,którajestwyznaczonado
reprezentowaniaichinteresównazewnątrziwewnątrzkraju;przygotowa-
nieodpornościnawpływyopozycjiżnychopcji).Etatystyczna,odgórnie
zaprojektowanairealizowanareformaprzybieracharakterepidemiistero-
wanej:przezoświeconychwładców,przezoświeconychlubprzezwładców.
Naogółkategoriafloświecenia”(znawstwa,kompetencji)mylisięsternikom
reformyzkategoriąflwładzy”(sprawstwa,siły).Dlategoteżdecydencialbo
otaczająsięflekspertami”(toznaczyludźmioszczegółowychkwalifikacjach,
niemającychkompetencjidoorzekaniaocałościowychzmianach),albona-
dająsobiesamymsymbolebyciaekspertami(tytułynaukowe,członkostwo
wkomisjachikomitetach),albowreszciemianują-spośródlojalnych
iprzekupnychekspertów-flspołeczne”ciaładoradcze,zwołująpotakujące
kongresyklakierów,każąwybieraćsięludziomodsiebiezależnymitp.[--
--]Niezmieniatomechanizmuomawianegomodelu,gdyżograniczonyw
swychspecjalistycznychkompetencjachbyłyekspert-terazdecydentnadal
niemożeogarniaćcałościcelówiśrodkówzmiany,ajeszczebardziej-niż
zawodowyurzędnik-stajesiępodatnynamanipulacjespozakulisfasady
prawnejpaństwa.
Takastrategianiemożeprzetosłużyćrealizacjicelówwyartykułowa-
nychprzezsamospołeczeństwo,wtymwizjihumanistycznejidemokra-