Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
ZbigniewKwieciński
niesterowaneflsystemywychowawcze”stanowiąblokadędlakształtowania
takrozumianejtożsamościosobowościikompetencjiemancypacyjnychpod-
stawowychrzeszobywateli1.
Trzeciąfunkcjąetatystycznejicentralistyczniesterowanejoświatyjest
degradacjaznacznejczęścikandydatównaczłonkówspołeczeństwa.Po-
mińmytumechanizmytemusłużące,znówtylkowmałejczęściuświado-
mionesobieprzezludzipoddawanychprzeznieflobróbce”,anawetczę-
ściowoświadomeuludzipodmiotowownichuczestniczących.Rezultatem
degradującegodziałaniaoświatyjest-zgrubszabiorąc-uzyskaniedwóch
typówczłonkówspołeczeństwa.Jednaszerokawarstwa-toludzieonajniż-
szychkwalifikacjachpoznawczo-technicznych,którzysąniezbędnidowy-
konywaniaciężkich,żmudnych,niskopłatnychpracigodząsięznosićbar-
dzoniskipoziomżycia.Jednostkowylubgrupowybuntprzeciwwłasnej
sytuacjiwmomentachprzebłyskówświadomościspołecznejkończysiędla
nichjeszczewiększądegradacją,ucieczkąwuzależnienia,izolacjęodspołe-
czeństwa.Drugaobszernateżwarstwaludzizdegradowanych-zużyciem
systemuszerokopojętejoświaty-toosobyikategoriespołecznetakżeze-
pchniętenamarginesspołeczeństwaitakżepozbawionezdolnościregula-
cyjnychswoichosobowości,alewodmiennysposóbflużywane”iusytu-
owanewobecwładzyipodstawowychklasspołecznych.Tostrażprzednia
itylnawładzy,zapleczekadrowejejsiły.Wodróżnieniuodpierwszejwy-
mienionejtuwarstwyzdegradowanych,tadruganiemusirekrutowaćsię
znieudacznikówiodpadówszkolnych.Cowięcej,znacznaczęśćtejwar-
stwyprzechodziprzezdługotrwałeszkolenie,maswojewyższeszkoły
iakademie,maswoichprofesorówirektorów[----]Mająteżonipoczucie
wysokiejpozycjispołecznej,powstającewprocesieutożsamieniasięzwy-
promowanąprzezsystemelitą.Rozwójosobowościjestradykalniezablo-
kowanynapoziomietożsamościnaturalnej:wysoka,flgodziwa”zapłataza
służbęumożliwiaflwyprzedaż”tejczęściosobowości,którajestpotrzebna
organizacji,a-wydanaprzezorganizację-flreszta”osobowościsamoreali-
zujesię-wpoczuciujejnosicieli-wprywatnymżyciu,dostatnim,wesołym
ibogatym.
Wielokrotniepodkreślanotuszerokierozumieniesystemówoświatyeta-
tystycznej.Systemszkolnyjestważną,choćmożenienajważniejsząjejczęścią.
Małotego,całkowitysystemoświatyformalnejjesttylkojednymzmechani-
zmówwpływaniasystemuflzamkniętego”nakształtowanieosobowości.
---
---
---
---
---
-
1Pojęćzteoriirólirozróżnieńpoziomówtożsamościużywamwedługrekonstrukcji
J.HabermasawreferatachA.Jasińskiej-Kani,KryzyslegitymizacjiwładzywświetleHabermasow-
skiejpróbyrekonstrukcjimaterializmuhistorycznego(VIZjazdSocjologiczny,Łódź,11IX81)
iL.Witkowskiego,Ooświatęantyfundamentalistyczną(Jabłonna,flPolska2000”,25XI81).
