Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Dziękidziwieniusięludzieobecni,jak
ipierwsimyślicielezaczęlifilozofować1.
Arystoteles
WSTĘP
MATEMATYKAWŚREDNIOWIECZNEJIWCZESNONOWOŻYTNEJ
FILOZOFIIPRZYRODY
Książkaniniejszatakżepowstaławskutekzdziwienia.Zapoznającsiębo-
wiemzpublikacjaminatemathistoriiirozwojunaukinowożytnejciągle
jesteśmyutwierdzaniwprzekonaniu,żejednązpodstawowychróżnicmiędzy
średniowiecznąisiedemnastowiecznąfilozofiąprzyrodyjestzaakceptowanie
wramachtejostatniejnmatematykijakouprzywilejowanegonarzędziasłużą-
cegodoodkrywaniatajemnicnatury”2.Nawiązaniedotejopiniiwrozmowie
zbadaczamihistoriimyślinowożytnejpotwierdziłotylko,żewciążpowszechne
jestwśródnichmniemanie,fizykanowożytnamiałacharakternilościowy”,
scholastyczneprzyrodoznawstwozaśnjakościowy”.
Wzbudziłotozdziwieniepiszącegotesłowaztejprzyczyny,historycy
zajmującysięmyśląśredniowiecznąjużoddawnawiedzą,żewielufilozofów
tworzącychwtejepoce,szczególnietychzwiązanychzUniwersytetemOks-
fordzkim,postrzegałomatematykętakżejakodoskonałąmetodę,czyteżnarzę-
dzieodkrywaniatajemniciprawprzyrody.Jużnapoczątkutrzynastegostulecia
RobertGrosseteste(1168-1253),słusznienazywanynrzeczywistymtwórcą
1Arystoteles,Metafizyka,982b12-13,ks.A(I),r.2,przeł.K.Leśniak,w:Dzieławszystkie,
t.2,PWN,Warszawa1990,s.620.Nawiązująctutajdotytułuazarazemmottaseriiantologiiśre-
dniowiecznychtekstówfilozoficznych,któratoukazałasięwpoczątkachobecnegowiekuchcę
złożyćhołdpomysłodawcomitwórcomtychzbiorów,dziękiwysiłkowiktórychznajomośćfilo-
zofiiśredniowiecznejwPolsceosiągnęłaniewątpliwieznaczącowyższypoziom.Zob.Wszystkoto
zezdziwienia.AntologiatekstówfilozoficznychzXIIwieku,M.Frankowska-Terlecka(red.),Wy-
dawnictwoNaukowePWN,Warszawa2006;Wszystkotozezdziwienia.Antologiatekstówfilozo-
ficznychzXIIIwieku,K.Krauze-Błachowicz(red.),WydawnictwoNaukowePWN,Warszawa
2002;Wszystkotozezdziwienia.AntologiatekstówfilozoficznychzXIVwieku,E.Jung-
-Palczewska(red.),WydawnictwoNaukowePWN,Warszawa2000.
2P.Dear,MersenneandtheLearningoftheSchools,CornellUniversityPress,IthacaN.Y.,
1988,s.1,za:E.Grant,Średniowiecznepodstawynaukinowożytnej.Wkontekściereligijnym,
instytucjonalnymorazintelektualnym,przeł.T.Szafrański,PrószyńskiiS-ka,Warszawab.d.,
s.264.