Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Jakrozumiećsuwerenność?Próbaopisu
19
Zperspektywyprawamiędzynarodowegoistnieniepaństwawyra-
żasięwjegomiędzynarodowoprawnymuznaniu.Uznanieiistnienie
państwawpisujesiętymsamymwporządekmiędzynarodowopraw-
ny,znajdującswójwyrazwbezpośredniejzdolnościprawnejizdolno-
ścidodziałańzgodniezprawemmiędzynarodowym.Państwoposiada
zawszepodmiotowośćmiędzynarodowoprawną,leczniewszystkie
podmiotytegoprawasąsuwerenne(np.organizacjemiędzynarodo-
we).Prawomiędzynarodowenietworzypaństwa,chociażzapewnia
muochronę,stwarzaramydlajegodziałańiokreślajegostatus.Pań-
stwojestzatembytemfaktycznym(społecznymipolitycznym),ajed-
nocześnieprawnym.
Wbrewpozorom,wswejewolucjihistorycznejpaństwopodlegało
zawsze–wzróżnicowanymwprawdziestopniu–prawunaturalnemu
lubpozytywnemu,narodowemulubmiędzynarodowemu.Prawdąjest
jednak,żewwiekachminionychpotęgawładców(zwłaszczazaśbrak
powszechnegozakazuużyciasiłyinikłeformyodpowiedzialnościza
czynybezprawne)ograniczałarozwójprawamiędzynarodowego.
Ztegookresuwywodzisięabsolutystycznepojmowaniesuwerenno-
ści(graniczącewgruncierzeczyzsamowolą),któreosłabiałoochronę
państwaprzezprawomiędzynarodoweorazograniczałoswobodęwy-
borurząduprzezobywateli.Znaczącezmianyprzynosidopierowiek
XX,przyjednoczesnymkonfrontowaniupaństwaznowymi,niezna-
nymidotądwyzwaniami.Generalnierzeczbiorąc,pojęciesuweren-
nościwykazujedalekoidącetendencjeadaptacyjnewrazzhistorycz-
nąewolucjąrzeczywistościnarodowejimiędzynarodowej(podobnie
jakpojęciaikoncepcjedemokracji,równościlubwolności).
Istotawspółczesnegopaństwajakobytuprawnegowyrażasię
wcharakterzeisposobiewykonywaniajegowładzy,określonejkom-
petencjami.Przezkompetencjęrozumiemyzdolnośćdodziałaniawy-
wołującegoskutkiprawne4.Kompetencjapaństwajestwyłączna,peł-
naisamodzielna,leczwramachprawa5.
4V
.Constantinesco,CompétencesetpouvoirsdanslesCommunautéseuropéennes,
Paris1974,s.70.
5Zob.Ch.Rousseau,dz.cyt.,s.72-93.
