Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
JerzyKranz
Dlaniektórychautorówpojęcianiezależnościisuwerennościdoty-
czągłównieaspektunegatywnegoisąwzasadzieidentyczne,przy
czympierwszeodnosiłobysiędosferyfaktów,drugiedosferyprawa.
Inninatomiastunikająpojęciasuwerennościjakoobciążonegozbyt
wielomaniejasnościami,azwłaszczaasocjowanegotylkozewspo-
mnianymaspektemnegatywnym,idefiniująkompetencjępaństwa
isposóbjejwykonywaniaprzezpojęcieniezależności,obejmującnim
jednakzarównoaspektnegatywny,jakipozytywny.Pomijającróżni-
ceterminologiczne,obatepodejścianiemusząpozostawaćzesobą
wsprzeczności,aistotnyjestnietyleużytytermin,cojegodefinicja.
Państwaróżniąsiępodwzględemzakresukompetencjiiustroju,
jakipodwielomainnymiwzględami(np.demograficznymlubgo-
spodarczym).Ichnierównośćpodwzględemfaktycznymjestniejako
stanemnaturalnym.Prawomiędzynarodoweproklamujezasadęrów-
ności14państwpodwzględemsuwerennościczyliichrównościpod
względemcharakteruwładztwaimiędzynarodowoprawnegostatusu
każdegoznich.Jeśliprawaiobowiązkikażdegopaństwaniesąiden-
tyczne(atakjestibędzie),każdeznichzobowiązanejestprzestrze-
gaćwrównymstopniuwiążącychjenormprawamiędzynarodowe-
go.Niezależnieodkrytycznychgłosów,międzynarodowoprawna
zasadarównejsuwerennościstanowistandardminimalny,będący,je-
ślinawetkruchą,podstawąorganizacjiizachowaniaładumiędzyna-
rodowego.
Oilezatemistnieniepaństworazrelacjemiędzyniminależądo
sferyfaktówiukładusił,to–zdrugiejstrony–zpunktuwidzenia
prawnegodziałająonewramachnormikoncepcjiprawnych,wśród
14Przymiotnik„równy”znaczy,żedwalubwięcejpodmiotów(przedmiotów,sytua-
cji)należydotejsamejklasy(kategorii),wyodrębnionejnapodstawiewybranych
cech.Cechywyróżniającesączęstodobranewedługpewnychcelówiwartości.Dane
podmiotymogąbyćrównepodjednymwzględem,będącjednocześnienierównepod
innym.Zasadarównościpoleganatraktowaniuwsposóbrównysytuacjirównych
iwsposóbnierównysytuacjinierównych,niewskazujenatomiastpodjakimwzglę-
dem.Zasadniczyproblemsprowadzasiędopytania,kto(co)mabyć(jest)równy,
wstosunkudokogo(czego),podjakimwzględem,podkątemjakichcelówiwartości
społecznychorazktomaotymdecydować.Zasadarównościjakotakanieprzynosi
odpowiedzinatepytania,jestonajedyniedyrektywąprawnąpostępowania.
