Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.Lindyberg,Świat(y)"upośledzonego"macierzyństwa,Kraków2012
ISBN:978-83-7587-986-5,©byIwonaLindyberg,2012;©byOficynaWydawnicza„Impuls”,2012
1.1.Biograajakofaktempirycznyijakokategoriateoretyczna
15
Wartpodkreśleniajestfakt,żewszelkiepróbywyróżnieniaokresówwindy-
widualnymżyciukażdejjednostkinapotykająszeregtrudnościodnoszącychsię
szczególniedolatdojrzałychipóźnych.Wżyciuczłowieka–natychwłaśnie
etapach–następująróżnegorodzajuprzesunięciairozbieżnościzwiązanezewo-
lucjąbiologiczną,aleprzedewszystkimpsychologicznączyspołeczną.
Naogółzmianyzwiązanezwiekiemworganizmiedorosłegoczłowieka
iwjegopsychicenastępująpowoli.Wpływatonazacieraniesięwyraźnychgra-
nicpomiędzyposzczególnymietapamiczyfazami.Dlasamejjednostkimato
pewneimplikacje,uświadomienieowychzmiannastępujebowiemnajczęściej
dopierowtedy,kiedyichoczywistośćniebudzijużwątpliwości.
JaktwierdziD.Dobrowolska(1992,s.81),łatwiejwyodrębnićczy„uchwycić”
jednostcezmianydotyczącekonkretnychetapów,wówczasgdyzwiązanejestto
zokreślonymiwydarzeniamizapoczątkowującyminowąfazęwżyciujednostki,
przyczymistotnyjestfakt,żejednostkaowowydarzeniezaplanowałaiwcześniej
przygotowała.Autorkajakoprzykładytakichwydarzeńpodaje:początekpracy
zawodowej,zawarciezwiązkumałżeńskiego,dobrowolnąemigracjęczyurodze-
niedziecka–awięcmacierzyństwo.
WłodzimierzSzewczukdzieliżycieczłowiekadorosłegonaczterygłówne
okresy(przyczymkryteriumwyodrębnianianiedotyczytutylkonaturybiolo-
gicznejczłowieka,aleprzedewszystkimspołecznegofunkcjonowaniajednostki):
•okresstabilizacjiplanużyciowego,
•okresprogresywnejekspansji,
•okresregresywnejekspansji,
•okresschyłkowy(zob.W.Szewczuk,1961).
Wartozauważyć,żemacierzyństwojakowydarzenienajczęściejmamiejsce
wokresiestabilizacjiplanużyciowegolubteżnapoczątkuokresuprogresywnej
ekspansji.
Wświetlekoncepcjitransgresyjnejczłowieka,którejautoremjestJózefKozie-
lecki,podziałżycialudzkiegonachronologicznestadiatracipodstawoweznacze-
nie.Istotniejszestajesiętukryteriumfunkcjonalne.Przyjmującje,J.Kozielecki
wyodrębniadwiepodstawowejednostkibiograficzne:rozdziałyżyciaiepizody.
Rozdziałyżycia,któreautornazywaetapami,sądużymijednostkamifunkcjo-
nalnymi,pełniącymiistotnąrolęstrategicznąwbiografii.Towłaśnierozdziały
sąniezastępowalneinieredukowalne,ponieważopuszczeniewbiografiijednego
znichspowodowałobyjejzniekształcenie.
Wzależnościodtego,jakirodzajaktywnościdominujewdanymrozdziale
biograficznym,autorwyróżniadwarodzajerozdziałów:
•rozdziałyochronne,„nakierowane”nadziałaniaochronne;
•rozdziałytransgresyjne,awięczwiązanezprzekraczaniemdotychczaso-
wychgranicosiągnięć.
Rozdziałyteróżniąsięmiędzysobąrównieżstopniemdoniosłości.Każdy
człowiekbowiemumieszczajenaswojejskaliważności,przyczymowa„waż-
