Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
1.Kilkauwagosytuacjachtrudnychistrategiachradzeniasobieznimi
Faktemjestjednak,żesytuacjetrudnesytuowanezwyk-
lewróżnychteoriachstresuitraktowanezamienniezpojęciem
stresupsychologicznego(Terelak2001).Najbliższewydajemisię
tujegorozumieniesformułowaneprzezRichardaLazarusaiSusan
Folkman(1984,s.19),dlaktórychstresjestzaburzeniemrelacji
człowiekazjegootoczeniem,przyczympostrzegaonterelacje
jakozagrażające,nadwerężająceiprzekraczającejegoszerokoro-
zumianezasoby.Mówiąckrótko,chodziotakiezwiązkijednostki
zotoczeniem,którezagrażająjejpoczuciudobrostanu.Autorzy
wymieniajątrzyrodzajesytuacjistresogennych;to:
stratalubkrzywda;
zagrożenie;
wyzwanie.
Stratalubkrzywdatocoś,cojużsięzdarzyłoicojestpostrze-
ganejakotakie.Zagrożenieodnosisiędoprzewidywanejstraty
lubkrzywdy.Jeszczeniewystąpiło,alejednostkasięgoobawia.
Przykłademsłużytulękprzedutratąbliskiejosobywwyniku
zdrady.Natomiastwyzwaniedotyczysytuacji,zktórąjednostka
musilubpragniesięzmierzyć,alektóraprzekraczajejobecnemoż-
liwościporadzeniasobieznią.Takimwyzwaniemmożebyćzdo-
byciepracy,naktórąjestwieluchętnych.DlaLazarusaiFolkman
(tamże)podstawoweznaczeniemaświadomośćowychstresorów,
nieniepokoinasbowiemto,zczegoniezdajemysobiesprawy.Nie
jesttotakieoczywistewmyśleniuostresie(więcejzob.Heszen
2016;Terelak2001).
Sytuacjetrudnemogąwięcbyćutożsamianezestresempsycho-
logicznym,podwarunkiemżemamynamyśliprzedewszystkim
relacjemiędzyludzkieitakie,którebędącwysoceobciążającymi
psychiczniedlajednostki,niekojarzonelitylkozzagrożeniem
życialubzdrowia.