Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
KtóryżchłopieclubmłodzieniecjestnieświadomysamegoMóc,
skorokażdymówi,żemożejeść,bieclubrozmawiać?Przeto
każdyczłowiekobdarzonyumysłemdoskonalewiebeznauki,
żenieistniejenic,coniemogłobyistnieć,iżebezMóczgoła
nicniemożeistniećlubposiadać,działaćlubdoznawać.Gdy-
byjakikolwiekmłodzienieczostałzapytany,czymożeunieść
kamień,audzieliwszyodpowiedzi,żemoże,zostałbynastępnie
zapytany,czymógłbytozrobićbezMóc–toczyzpewnością
nieodpowiedziałby:nwykluczone”?Sądziłbyprzecież,żepyta-
niejestabsurdalneizbyteczne,jakożeniktzdrowynaumyśle
niewątpiłby,żemożecokolwiekuczynićlubczegośdoznaćbez
samegoMóc.Albowiemkażdy,ktocośmoże,zakładaprzeto,że
samoMócjestczymśtakkoniecznym,żezgołanicniemogłoby
być,gdybysamoMócniebyłojużzałożone.Jeślibowiemcoś
możebyćznane,tozpewnościąnicniejestbardziejznaneodsa-
megoMóc.Jeślicośmożebyćłatwe,tozpewnościąnicniejest
łatwiejszeodsamegoMóc.Jeślicośmożebyćpewne,tonicnie
jestpewniejszeodsamegoMóc.Nicniejestodniegowcześniej
-
sze,animocniejsze,anitrwalsze,anibardziejsubstancjalne,ani
chwalebniejszeitd.Natomiastto,czemubrakujesamegoMóc,
aniniemożebyć,ani[niemożebyć]dobre,aniniemożebyć
czymkolwiekinnym
66
.
31
Rzeczywiście,trudnoniezgodzićsięzKuzańczykiemwkwe-
stiiprostotyproponowanegoujęcia.Intelektniemożewątpić
wsamąmożliwośćwątpienia,aniniemożeprzeczyćsamejmoż-
liwościprzeczenia.Przejścieodtakiejkonstatacjidorozpoznania
wBogusamegoMócwymaga,jakczytamydalej,przedewszyst-
kimskupieniaidługiegonamysłunadczymśtakzupełniepro-
stymjakujęcierzeczywaspekciejejposse
67
.Niejesttowięczło-
żonakoncepcja,wymagającaszerokiegoobjaśnianiawszystkich
niuansów–choćoczywiściewartoznaćfilozoficznezapleczepo-
szukiwańKuzańczyka–alecośbardzoprostego,nadczymtrzeba
poprostumedytować,abyintelektprzyswoiłsobietęoczywistość.
66Szczytkontemplacji,n.6.
67Tamże,n.7.
