Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.3.Strukturasystemufinansowego
23
Zpunktuwidzeniadługościokresuzapadalności(awięcczasu,najakiopiewają),
instrumentywierzycielskie(dłużne)możnapodzielićnaobligacje,tj.instrumenty
ozapadalnościjedenrokidłuższej,orazpapierykrótkoterminowe,awięcopiewające
namniejniżjedenrok.Wobugrupachmamydoczynieniazdalekoidącymzróż-
nicowaniemwalorów,ztymjednak,żewprzypadkupapierówkrótkoterminowych
występujedużezróżnicowanieterminologiczne,któretylkoczęściowoznajdujeuza-
sadnieniewróżnicachekonomicznych.Przykładamipapierówkrótkoterminowych
mogąbyćbony,weksle,papierykomercyjne(commercialpapers),certyfikatydepo-
zytowe(certificatesofdeposit).
Innerozróżnienieinstrumentówdłużnychwiążesięztym,czysąonezabez-
pieczone,czyteżnie.
,,Kruchość’’instrumentówfinansowychspowodowałabowiem,
żewykształciłysięlicznemetodymającenaceluograniczenietejcechyorazzneut-
ralizowaniejejskutków.Dlategoteżzdecydowanawiększośćinstrumentówdłużnych,
szczególnietychodłuższychokresachzapadalności,mawswojejkonstrukcjiklauzule
(dotyczącezabezpieczeńmajątkowych,poręczeniaprzezosobytrzecieitp.)zabez-
pieczającewłaścicielaprzedryzykiemniewywiązaniasiędłużnikazezobowiązań
(defaultrisk)8.
Jakwspomnieliśmy,naszerozważaniasąprzedewszystkimnakierowanenapo-
kazywanieodmiennościposzczególnychinstrumentówfinansowych.Wrzeczywistości
mamydoczynieniazzacieraniemsięrozwiązań,,czystych’’.Żebyniebyćgołosłow-
nym,możnawspomniećoobligacjachzamiennychnaakcje,które–jaksamanazwa
wskazuje–sąinstrumentamidłużnymidającymiprawozamianynainstrumenty
własnościowe,albooobligacjachzprawempoboruizprawemdodywidendy,tj.
zprawamitypowymidlaakcji.
Biorącpoduwagęstopieńzmiennościdochodugenerowanegoprzezinstrument
finansowyzwyczajoworozróżniasięinstrumentyostałymiozmiennymdochodzie.
Przyjmujesię,żeinstrumentydłużneorazakcjeuprzywilejowane,gwarantujące
stałąpłatność,sąinstrumentamiostałymdochodzie,podczasgdyklasycznymi
przedstawicielamiinstrumentówozmiennymdochodziesąakcjezwykłe,ponieważ
wysokośćdywidendyzależyodwieluczynników,któremajązmiennycharakter.
Mówiącoinstrumentachdłużnychtrzebajednakpodkreślić,żewspółcześniein-
strumentyteczęstoniegenerujądochodówstałychwdosłownymznaczeniu.Ze
względunaprocesyinflacyjneemitencidłużnychpapierówwartościowychzmuszeni
sądowiązania(bezpośredniolubpośrednio)płaconegoprzeznichprocentuze
zmianamiogólnegopoziomucen.Wtymnurcieinnowacjirozpowszechniłysię
równieżtzw.obligacjezerokuponowe(dyskontowe),tj.bezkuponówodsetkowych
(bezmechanizmugenerowaniadochodutypowegodlaobligacji).Wtymprzypadku
dochódwynikazróżnicymiędzycenązakuputejobligacjiprzezinwestoraoraz
cenąjejwykupuprzezemitenta(czylidyskonta).Równieżprzydepozytachikredy-
tachbankowychwspółcześniemamyzregułydoczynieniazezmiennymistopami
procentowymi.
8Zauważmyprzyokazji,żewprzypadkuinstrumentówwłasnościowychteżmamydoczynieniaztak
rozumianymzabezpieczeniem.Jestnimkapitałemitenta,wktórymnabywcainstrumentumaudział.
