Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
38
1.Wprowadzenie.Systemfinansowywewspółczesnejgospodarcerynkowej
rakter–wformieróżnegorodzajuudziałów.Wysocezindywidualizowanysposób
gromadzeniaśrodkówwiążesięztym,żetegotypufunduszeinwestująjewtzw.
przedsięwzięciawysokiegoryzyka.Zgromadzoneśrodkiwykorzystujesiędoinwes-
towaniakapitałowego(awięctakżewpostaciakcjiiudziałów)wprojekty,które
perspektywicznierokująwysokidochód,alewmomenciedokonywaniainwestycji
cechująsięprzedewszystkimwysokimstopniemryzyka.Lokującyśrodkiwfun-
duszachventurecapitalzakładają,żedoprowadząonedorozwojuprzedsiębiorstw,
któreodniosąsukcesrynkowywdalszejprzyszłości,copozwolinasprzedażakcji
zwysokąstopązwrotu.Abytoosiągnąć,funduszeventurecapitalnietylkodostarczają
funduszy,aletakżeczęstowspomagająrozwijającesięprzedsiębiorstwazapomocą
transferuwiedzymenedżerskiej,łączącjejprzepływzkontroląnadtymiprzedsię-
biorstwami.
Wdziałalnościomawianychfunduszyprzejawiająsięzatemdwiefunkcjesystemu
finansowego:kapitałowo-redystrybucyjna(przepływkapitału)orazkontrolna(moni-
torowanieikontrolowaniefinansowanejfirmy).Mechanizmpowiązańkapitałowych
umożliwiaograniczeniepokusynadużycia,powstającejwzwiązkuzrozbieżnością
interesówdostarczycielakapitału(funduszventurecapital/privateequity)iinteresów
kierującychfinansowanymprzedsiębiorstwemmenedżerów,tj.powstającejnatletzw.
problemuagencji(reprezentacji)(agencyproblem).
Bardzociekawymrodzajeminstytucji,ohistorycznieodległejgenezie(sięgającej
XVIIw.),którychrolawzrosławrazzrozwojemmiędzynarodowychrynkówfinan-
sowych,sąbankiinwestycyjne.Chociażwichnazwiejestsłowo,,bank’’,niesąone
bankamianiwekonomicznym,aniwpotocznymznaczeniutegosłowa.Niepełnią
bowiemżadnejzklasycznychfunkcjibankowościkomercyjnej,tj.nieprzyjmują
depozytów,nieudzielająnaichpodstawiekredytów,aniteżsamenieświadcząusług
ocharakterzepłatniczym.Działalnośćbankówinwestycyjnychprzezdługiokresmiała
stosunkowowąskizakres.Zajmowałysięoneoperacjaminarynkukapitałowym,
wszczególnościbrałyaktywnyudziałwemitowaniupapierówwartościowychprzez
przedsiębiorstwa,azczasemtakżeprzezpodmiotypubliczne.Najkrócejmówiąc,ich
roląnarynkupierwotnymbyłoprzygotowanie(doradztwo)idoprowadzeniedo
skutku(sprzedaż)emisji,wtymświadczenieusługizwanejsubskrypcją(underwriting).
Polegaonanazabezpieczeniuostatecznegosfinalizowaniaemisji,tzn.przejęciu
ryzykanabycia(poustalonejcenie)emitowanychpapierówwsytuacjitrudności
zuplasowaniemichnarynku.
Działalnośćtamiałaniewątpliwieistotneznaczeniewpewnychokresachhisto-
rycznych(szczególniewwiekuXIXwWielkiejBrytaniiiStanachZjednoczonych),
jednakzpunktuwidzeniafunkcjisystemufinansowegooznaczałamaterializowanie
sięjegozadańkapitałowo-redystrybucyjnychwsposóbpasywny(tradycyjnebanki
inwestycyjnewspomagałyprocesemisji,natomiastsameniekreowałyinstrumentów
finansowych).SytuacjazmieniłasięwostatnimćwierćwieczuXXw.wrazzrozwojem
rynkówfinansowych,prywatyzacjąprzedsiębiorstwpaństwowychwwielukrajachoraz
rozwojemnowychtechnikfinansowych(tzw.inżynieriafinansowa).Zjawiskatezmie-
niłycharakterbankówinwestycyjnych–stałysięoneaktywnymipośrednikamifinan-
sowymi;paletausługświadczonychprzezteinstytucjeskokowowzrosła.Cosiętyczy
