Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
13
wiedzyoświecie,ludziachiwartościach,członkomspołeczeństwa,przede
wszystkimdzieciomimłodzieży.Podrugienaoświatęskładająsiębardzozróżni-
cowaneizłożonedziałania,mającewramachinstytucjiiorganizacjiprzekazywać
członkomspołeczeństwaokreślonetreściwiedzyiwartości,iwreszcieoświatato
stanumysłówczłonkówspołeczeństwa,zasobuwiedzyposzczególnychobywateli,
przejawiającychsięwichpracyzawodowej,wichżyciupublicznym,uczestnictwie
wkulturze7polityceigospodarce6.
OdmiennądefinicjęoświatyzawieratakżeEncyklopediapedagogiczna
XXIwieku.Zgodniezniąoświata„obejmujecałokształt(ogół)instytucjiedukacyj-
nychidokonującychsięwnichintencjonalnychiwmiaręracjonalnychprocesów
służącychkształtowaniuosobowościczłowieka–zarównodziecijakimłodzieży,
jakiludzidorosłych;jestonadziałaniem,któregocelemjestdoprowadzenie
jednostekicałegospołeczeństwadookreślonegopoziomurozwojuumysłowego
izawodowego;procestenrealizujesięgłównieprzezopracowywanietreściumy-
słowychipoznawanieróżnychzjawiskkultury”7.
WedługSłownikapedagogicznegooświatato„staniprocesupowszechnienia
wykształceniaikulturywspołeczeństwie,przyczymtakżejesttodziałalność
zmierzającadozapewnieniajednostkommożliwiepełnegorozwojuumysłowego,
społeczno-moralnego,kulturalnego,zdrowotnego,atakżewiedzyekologicznej
–łączywsobiewszelkiepoczynaniazamierzoneiplanoweocharakterzedydak-
tyczno-wychowawczym,którychcelemjestupowszechnieniewśródspołeczeństwa
kształceniaogólnegoizawodowego”8.
Wświetlepowyższychdefinicji,dokonującpróbypodsumowania,należy
stwierdzić,żeoświatatowzględnieodrębny,wewnętrzniespójnysysteminstytucji
idziałańnarzeczrozwojujednostekispołeczeństwa.Tęautonomicznośćiodręb-
nośćorazwewnętrznąspójnośćnadająmuaktyprawneokreślającecele,treści
istrukturęorganizacyjną,miejscewnimnauczycieliiuczniów.Oświatatowięc
intencjonalnedziałanieprogresywnenarzeczrozwojudzieciimłodzieżyoraz
dorosłychrealizowaneprzezśrodowiskanaturalneisystemwyspecjalizowanych
instytucjispołecznych.Obecnieobejmujeona:przedszkola,szkołypodstawowe,
gimnazjailicea,zajęciapozaszkolne,poradnictwowychowawczeizawodowe,
szkołyzawodoweipomaturalne,szkolnictwowyższeipodyplomowe,szkoły
specjalne,instytucjeopiekinaddziećmiimłodzieżą,oświatędorosłych–sys-
temdokształcaniaidoskonaleniazawodowegowzakładachpracy,działalność
6J.Szczepański,Społeczneuwarunkowaniarozwojuoświaty7WydawnictwaSzkolneiPeda-
gogiczne7Warszawa19897s.9.
7EncyklopediapedagogicznaXXIwieku,red.E.Różycka,t.3,WydawnictwoAkademickie
„Żak”,Warszawa2004,s.1026.
8C.Kupisiewicz7M.Kupisiewicz7Słownikpedagogiczny7WydawnictwoNaukowePWN7War-
szawa20097s.129.
