Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Podstawowesposobyrozumieniazasadprawa
prawnych(wsystemieprawa)21.J.Wróblewskiwyodrębniłdwiecharakterystyki
wiązanezzasadamiprawa,któreokreśliłjakodwatypyzasadprawa:
tzw.zasadysytemuprawaczyliobowiązującenormyprawnemającecha-
rakterpodstawowydlasystemu(donioślejszeniżinnenormy),któreznajdują
oparciewtekścieobowiązującegoprawa,ewentualniewywnioskowane
ztegotekstu(tzw.konsekwencjelogicznenormexplicitewyrażonych);
tzw.postulatysystemuprawaczyliidee(koncepcje),któreniezostały
wyrażonewprawieobowiązującym(nienależącedosytemuprawa
obowiązującego)22.
PropozycjeterminologiczneJ.Wróblewskiegowjegooceniebyłynie-
odzownezuwaginaróżnicepomiędzyprawemobowiązującymatzw.prawem
postulowanym,jakrównieżzewzględunapotrzebęrozgraniczeniadwóchwyod-
rębnionychprzezeńgrupwkontekściewpływuzasadprawanaprocestworze-
niaprawaorazjegostosowania23.Dogrupyzasadprawacharakteryzowanych
wkategoriachnpostulatówsystemuprawa”autorzaliczyłnormyformułujące
cele,którymprawomasłużyć,orazideały,którepowinnybyćrealizowaneprzez
system,jakrównieżnormymającecharakternponadsystemowy”,będąceefektem
analizprawno-porównawczychipoglądównato,cosłuszne,sprawiedliweitd.24
Wliteraturzepodnosisię,żepostulatysystemuprawa,wprzeciwieństwiedo
pierwszejwyodrębnionejgrupyzasadprawa,wskazówkamiskierowanymido
prawodawcy25.Zdecydowaniewwiększymstopniuwpływająnaprocestworze-
niaprawa(krytykiprawaobowiązującego)niżjegostosowaniaiwykładni.
ZaakceptowaniepropozycjipojęciowychJ.Wróblewskiegomusiwiązać
sięzkoniecznościązakwalifikowaniaustalonychnormocharakterzepodstawo-
wymdojednegozwyodrębnionychprzezeńzbiorówzasadprawa26.Niezawsze
będzietozadaniełatwe.Wliteraturzewodniesieniudonormbędącychzasa-
damipostulatywnymiwskazujesię,żenzuwaginabrakobowiązywaniapraw-
negotychregułiodgrywanąrolębardziejtrafnymokreśleniemdlanichwydaje
siętermin«postulat»,aniezasada.Działająonebowiemwsferzeprawapostu-
lowanego(lexferenda),anieobowiązującego(lexlata)”27.Wydajesię,żezuzna-
niemnależyprzyjąćpropozycjepojęciowe,abyposługiwaniesięterminem
21J.Wróblewski,Zagadnieniateoriiwykładniprawaludowego,Warszawa1959,s.255.
22K.Opałek,J.Wróblewski,Zagadnieniateorii…,s.92–95.
23K.Opałek,J.Wróblewski,Zagadnieniateorii…,s.95–96.
24J.Wróblewski,Prawoobowiązujące…,s.22–23.
25K.Ziemski,Zasadyogólneprawaadministracyjnego,Poznań1989,s.25.
26Por.B.M.Ćwiertniak,Podstawowezasadyprawapracy[w:]Zaryssystemuprawapracy,t.1,
Częśćogólnaprawapracy,red.K.W
.Baran,Warszawa2010,s.517.
27M.Kordela,Zasadyprawa.Studium…,s.21.
SŁAWOMIRTKACZ
27