Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział2.Postępowanieozabezpieczeniespadku
wprzedmiociezabezpieczeniaspadku145.Ustawodawcawskazałwart.635
§2k.p.c.takiepodmiotymogąceżądaćzabezpieczeniaspadku,uktórych
interesprawnyzzałożeniatkwiwichszczególnejpozycjiprawnej.Niemuszą
onezatemgowykazywaćinconcreto,przesądziłaotymsamaustawaprzez
stworzeniekataloguosóbposiadającychteninteresinabstracto146.
Odpodmiotówzpierwszejgrupyustawawymagajedynieuprawdopo-
dobnienia(semiplenaprobatio)przymiotuspadkobiercy,uprawnionegodoza-
chowkuizapisobiercy.Wnosićwięcnależy,żewchodzącewskładtejgrupy
podmiotyzostaływsposóbszczególnyuprzywilejowaneprzezustawodawcę.
Osobytebowiemniemusząudowadniaćswegouprawnieniadozłożenia
wniosku.Matoistotneznaczeniewaspekciekoniecznościpodejmowania
szybkichdziałańwzawisłejprzedsądemsprawie,costanowisignumspecificum
postępowaniaozabezpieczeniespadku.Udowodnienieokreślonegowusta-
wieprzymiotuprzezpodmiotyzpierwszejgrupy,szczególnieprzezspad-
kobierców,wymagadochowaniaokreślonychprocedur,trwającychczasem
dłuższyczas.Ztegowzględuniemożezaskakiwaćtakieszczególnepodej-
ścieustawodawcywymagająceodspadkobiercy,uprawnionegodozachowku
izapisobiercytylkouprawdopodobnieniaswegoprzymiotu.Wymógupraw-
dopodobnieniaswegostatusunieoznaczajednak,żeosobyuprawnionenie
będąmogłyudowodnićtegostatusu.Trzebarównieżdostrzec,żeuprawnieni
dozachowkuizapisobiercytowierzycielespadkowi(zob.art.922§3k.c.),
którzywzakresiewszczęciapostępowaniazostalipotraktowanipreferencyj-
nie.Ichpozycjaprawnawypływającazezwiązkówzespadkodawcązbliżaich
wpewnymsensiedopozycjispadkobierców147.Roszczeniaozachowekiwy-
konaniezapisuobjętekonstytucyjnąochronądziedziczenia(art.64ust.1
i2KonstytucjiRP).Pojęciedziedziczenia,jakwyjaśniłTrybunałKonstytu-
cyjny,niemożebyćrozumianewąsko,tylkojakookreślonysposóbprzejścia
prawiobowiązkówmajątkowychprzysługującychosobiefizycznejdochwili
jejśmiercinainnąosobęlubinneosoby.Prawodziedziczeniapostrzegane
byćmusiwszerszymkontekście,zuwzględnieniemspoczywającegonaor-
ganachpaństwaobowiązkuzapewnieniaochronywszelkichprawobligacyj-
nychzwiązanychzespadkiem,jakzachoweklubzapis,wtymustanowienia
izagwarantowanaodpowiednichprocedurniezbędnychdorealizacjitych
praw148.Ztegowłaśniepowoduustawodawcadokręgupodmiotówlegity-
145J.Pietrzykowski[w:]Kodeks,t.3,red.J.Jodłowski,K.Piasecki,1989,s.1003–1004.
146A.Stempniak[w:]Prawoipostępowaniespadkowe,t.4B,red.K.Osajda,s.268.
147A.Stempniak[w:]Prawoipostępowaniespadkowe,t.4B,red.K.Osajda,s.268.
148Zob.uzasadnieniewyrokuTKz25.02.1999r.,K23/98,OTK1999/2,poz.25,iwy-
rokuTKz31.01.2001r.,P4/99,OTK2001/1,poz.5.
ANDRZEJSTEMPNIAK
139