Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przywołanedefnicjeautorstwapedagogówisocjologówpozwalająuchwycić
najistotniejszecechy,jakimipowiniencharakteryzowaćsięobiekt,jeślimabyć
zaliczonydoklasysystemowych.Systemzatem:
1.jestzbioremelementów;
2.należywidziećgojakocałość,którejwłaściwościpozostająjednakróż-
neniżsumawłaściwościposzczególnychelementów;
3.jesthierarchiczny,zintegrowanywewnętrznie,manajczęściejwyodręb-
nionąiskoordynowanąstrukturę,jejelementyzaśzesobąsprzężo-
nerelacjami,wzajemnienasiebieoddziaływają;
4.dążydoosiągnięciahomeostazypoprzezczynnąadaptację;
5.wyodrębniasięzotoczenia,alepozostajeznimwrelacjach;
6.macharaktercelowy,dążydorealizacjiokreślonychfunkcji;
7.zajmujeokreślonemiejscewhierarchiisystemów,możebyćzarówno
nad-,jakipodsystemem23l
Mimoposiadaniawspólnychcechsystemybytaminiezwyklezróż-
nicowanymi.Wyróżniasięwśródnichtakieocharakterze„obiektywnym”
i„instrumentalnym”.Wpierwszymprzypadkumożliwejestokreśleniepozio-
mu„systemowości”nakontinuumwyznaczonymzjednejstronyprzezcha-
os,azdrugiejprzezład.Wdrugimprzypadkusystemstajesięnarzędziem
poznaniaiwyjaśnianiaświata,wszakludzie,poznającrzeczywistość,dążądo
tego,byujmowaćwmniejlubbardziejuporządkowanychsystemach
24
.Sys-
temymogąmiećcharakterstatycznyidynamiczny,byćzewnątrz-iwewnątrz-
sterowne
25
.Wśródsystemówmożemyrównieżwyróżnićtakie,któremającha-
rakterfzycznyorazspołeczny.Zpunktuwidzenianaukspołecznychihuma-
nistycznychnajważniejszetedrugie.
1020Systemywychowawczejakoszczególne(pod)systemyspołeczne
Wspominanawielokrotnieteoriasystemówdajeogólneramyrozumienia
tychbytów,alenieuwzględniaichspecyfcznychwłaściwości.Zasadnezatem
wydajesięprzedstawienie(pod)systemówwychowawczychjakoszczególne
-
gorodzajusystemówspołecznych.Oboknichwyodrębniasiętakże(pod)sys-
temyekonomiczne,polityczne,religijne,prawneorazkulturowe
26
.Pozostają
onezesobąwrelacjach,tworzącdlasiebiewzajemnieotoczenie.
23
Zob.M.Ziółkowski,System,s.140;L.vonBertalanffy,Ogólnateoriasystemówś,s.24;
J.Radziewicz,Działalnośćwychowawczaś,s.8;M.Golka,Kulturaś,s.63;A.Lewin,System
wychowawczyś,s.31.
24M.Ziółkowski,System,s.140.
25J.Radziewicz,Działalnośćwychowawczaś,s.8.
26M.Golka,Kulturaś,s.83.
23