Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
J.Kostkiewicz,A.Domagała-Kręcioch,M.J.Szymański(red.nauk.),Szkoławyższawtokuzmian,Kraków2011
ISBN:978-83-7587-895-0,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2011
––TeresaHejnicka-Bezwińska.Próbaodczytaniastrategiiprocesuzmianwszkolnictwiewyższym…––
13
–14marca2003rokupodpisanazostałaustawaostopniachitytulenaukowym
orazstopniachitytulenaukowymwzakresiesztuki;
–27lipca2005rokupodpisanazostałakolejnaustawaoszkolnictwiewyż-
szym,sankcjonującazmiany,jakiedokonałysięwminionympiętnastoleciu.
Zezmianątejostatniejustawymieliśmydoczynieniawlatach2006,2007,
2008,2009,2010,aostatniajejzmiana,18marca2011roku,zostałaogłoszona
wDziennikuUstawNr84,poz.455izapisanana58stronach.
Głównymzadaniempierwszejztychustawbyłalegalizacjaprocesówuru-
chomionychprzeztransformacjęustrojową.Byłytoprzedewszystkimdwa
procesy:pierwszyzwiązanyzostałzredukcjąrolipaństwaprzezpozbawie-
niegomonopolunatworzenieuczelniwyższych;drugistwarzałwarunkidla
uruchamianiastudiówwyższychfinansowanychzopłatwnoszonychprzez
studentówchętnychdoponoszeniakosztówkształceniaorazfinansowania
procedurnadawaniaimokreślonychcertyfikatów.Uzasadnieńideologicz-
nychdlalegalizacjitychprocesówposzukiwanowprocesachdemokratyza-
cjiiurynkowienia,wideologiachliberalnych,aletakżeodwoływanosiędo
tradycjiakademickiej,przypomnianejwWielkiejKarcieUniwersytetówEu-
ropejskich5.Odwoływanosięzatemgłówniedotakichwartości,jak:wolność
jednostki,ograniczenierolipaństwa(szczególniewtychobszarach,wktórych
dominacjapaństwastałasiępodstawązbudowaniaiumacnianiaładumono-
centrycznegozwanegowPRL-urealnymsocjalizmem),autonomiauczelni
akademickich,podmiotowośćspołecznościtworzącychinstytucjeedukacyjne
(takżeinstytucjesytemuoświatowego).Tewartościbyłyjednakformułowane
napoziomietakogólnym,żeniebudziływątpliwości.Dopieropraktykawy-
korzystanianowejustawymiałarozstrzygnąć,doczegozostanąwykorzystane
nowerozwiązaniaprawne.Zapytajmyzatemofaktyczneprocesy,którezosta-
łyuruchomioneprzezustawęoszkolnictwiewyższymz1990roku6.Otoone:
5Dnia18września1988rokuwBolonii–wdziewięćsetnąrocznicępowołaniawtymmieście
pierwszegoeuropejskiegouniwersytetu–spotkalisięrektorzywspółczesnychuniwersytetów
europejskichipodpisaliwymienionądeklarację,abywtensposóburuchomićprocesobro-
nytradycyjnychwartościakademickich(uniwersyteckich)wobuznaczeniachtegopojęcia:
1)jakouniversitasscholarumetdoctorum,2)jakoUniversitasscientiarum.Deklaracjatasy-
tuujewartościakademickienakontinuumpomiędzy:1)autonomią–podporządkowaniem,
2)działalnościąnaukowąściślezwiązanązdziałalnościądydaktyczną–działalnościąnaukową
oddzielonąoddziałalnościdydaktycznej,3)pluralizmembadańnaukowychikształcenia–
parametryzacją,standaryzacją,uniformizacją,4)otwartością–tendencjamidozamykaniasię,
5)indywidualizmem–kolektywizmem.
6Dane,doktórychbędąsięodwoływać,zostałyzamieszczonewdwóchraportach:1)J.Cza-
piński,Cywilizacyjnarolaedukacji.Dlaczegowartoinwestowaćwwykształcenie?,ISSUW,
Warszawa,kwiecień1995,s.105(naprawachmaszynopisu);2)drugizostałprzygotowanyna