Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Podstawyprawnefunkcjonowaniaszkolnictwa…
29
NapodstawiepostanowieńLandrechtunauczycielutrzymywanybyłze
nskładek”mieszkańcówtworzącychtzw.towarzystwaszkolne.nSkładki”te
uznaćnależyzapewnegorodzajupodateknałożonynawszystkiegłowyro-
dzin,bezróżnicywyznania,niezależnieodtego,czyposiadałyonedzieci.
Jegowysokośćustalaływładzesądoweproporcjonalniedodochodówrodzin
orazstanuichposiadania.Wprowadzonorównieżobligatoryjnośćedukacji
uczniów,chociażbezokreśleniaformjejegzekucji,ajednocześniezobowiąz-
kutegowyłączonodzieci,którezmuszonebyłypomagaćrodzicomwpra-
cachdomowych.Zalecanonatomiast,byodwiedzałyoneszkołęwniedziele
lubwczasiewolnymodzajęć.Dzieckomiałorozpoczynaćnaukępoukoń-
czeniu5.rokużyciaichodzićdoszkołydoczasu,ażduszpasterzstwierdzi,
żeosiągnęłowiedzękoniecznądlakażdegorozumnegoczłowiekajegostanu.
Rokszkolnyrozpoczynałsięoddniaśw.Marcina(11listopada),akończył
wdniuśw.Jerzego(23kwietnia).Doszkołypublicznejmiałyprawouczęsz-
czaćwszystkiedzieciniezależnieodwyznania.Mogliwięcdoniejchodzić
równieżuczniowiewyznaniamojżeszowego.Mimobowiemwydanegopo
1795r.zakazuosiedlaniasięnowychprzybyszyżydowskichnaterenieNowe-
goŚląska,edyktz5września1800r.dawałimprawoosiedlaniasięwcyrku-
łachpilickimisiewierskim,adotegoostatniegonależałBędzin3.Landrecht
stanowiłtakże,żenauczycielowiprzysługiwałowynagrodzenieskładające
sięzpensji,dodatków,tzw.naturaliów(m.in.1—3morgiogroduiokreślona
ilośćzboża)orazdrewnanaopał.Miastanieposiadającelasów—awłaśnie
takimbyłBędzin—miałyprawopozyskiwaćgozobszarówleśnychnajbliż-
szejdomeny.Natomiastdoobowiązkówmiastawzględemszkołynależało
utrzymywaniebudynkuszkolnegowrazzmieszkaniemdlanauczyciela.
Napodstawierozporządzeńz12kwietnia1799r.i29listopada1800r.
formąutrzymanianauczycielastałsiępodatekszkolny(Schulabgabe),ale
płaconyterazdokasymiejskiejprzeztzw.gospodarzy,równieżniezależnie
odposiadaniaprzeznichdzieci,natomiastuzależniony,jakpoprzednio,od
stopniaichzamożności.Od1805r.jegozbieraniemzajmowałsięspecjalny
urzędnikpowiatowy.Od1805r.—zgodniezpostanowieniamiśląskiegoRe-
gulaminu—staranosięzatrudniaćwyłącznienauczycieli,którzyukończyli
seminariumnauczycielskie.Władzepruskietakieplacówki—seminarium
zjęzykiempolskim—otworzyły:w1801r.wEłku,aw1802r.wOpolu.Ro-
dzicomzakazanomieszaćsiędopracyszkoły,alespecjalnakomisjaszkolna
złożonazdwóchrodzicówmiałaobowiązekkontrolowaćkarycielesnestoso-
waneprzeznauczycielaiinformowaćinspektora,gdybybyłyonezasrogie4.
3J.Janczak:Ziemiasiewierskawokresiepruskim.W:Siewierz—Będzin—Koziegłowy.
Red.F.Kiryk.Katowice1994,s.620;DziejeSławkowa.Red.F.Kiryk.Kraków2001,s.207.
4D.Łukasiewicz:SzkolnictwowPrusachPołudniowych…,s.274.
