Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
Częśćpierwsza■SzkolnictwoBędzinawlatach1795—1918
tekst1.,
lit.B,Ł;
tekst5.
tuksięciawarszawskiegoikrólasaskiegoFryderykaAugustaIotymczasowej
organizacjigminmiejskichiwiejskich,wydanego23lutego1809r.,Będzin
otrzymałprawagminymiejskiej,naktórejczelestałnadalburmistrzpod-
porządkowanypodprefektowi,pełniącemunadrzędnąfunkcjęwewładzach
powiatowych.Jednaknominacjinastanowiskoburmistrza—początkowona
podstawieraportówministrapolicji,apotemnawniosekministrasprawwe-
wnętrznych—dokonywałterazsamFryderykAugustI9.Dopodstawowych
obowiązkówburmistrzanależałom.in.:ogłaszanieaktówprawnychipoleceń
otrzymywanychodwładznadrzędnych,administracjainadzórnadmająt-
kiemgminy,sprawowanienadzorunadninstytucjamipublicznymi”(także
nadszkołami)orazudzielaniepomocyprzyrozkładzieiściąganiuświadczeń
publicznych(wtymrównieżskładkiszkolnej).
Burmistrzpełniłteżfunkcjepolicyjnenatereniegminy.Ichociażdowy-
konaniawszystkichtychobowiązkówdodawanomuzazwyczajkilkuławni-
ków,tojednakprawopodejmowaniadecyzjiwokreślonychprzepisamispra-
wachmiastajakogminymiejskiejnależałowyłączniedoniego.Burmistrz
—takjakwczasachpoprzednich—nadalpozostawałurzędnikiemopła-
canymześrodkówmiejskich.Podporządkowanybyłpodprefektowistojące-
munaczelewładzpowiatowych.Doburmistrzakierowanokorespondencję
wsprawieobsadypersonalnejmiejscowejszkoły.Onteżwypełniałzalecenia
władzwyższegoszczebladotyczącejejfunkcjonowania.
Będzin,podobniejakpobliskaCzeladź,niemiałradymunicypalnej(te
bowiemposiadałymiastaliczącepowyżej2500mieszkańców).Jednakna
podstawiedekretuFryderykaAugustaIz23lutego1809r.radommiejskim
miastmniejszychnadanotakiesamekompetencje,jakradommunicypalnym.
Ichdziałalnośćdotyczyłagłównieformułowaniazaleceńwprzypadkuniepra-
widłowegopostępowaniaburmistrzalubinnychurzędnikówmiejskich.Rada
miejskamianowanabyłaprzezprefekta.Wmiastachliczącychdo2500ludzi,
adotakichnależałBędzin,składałasięonaz5osób,którepowinnyumieć
czytaćipisać10.
Od2maja1807r.burmistrzemBędzinabyłJózefGęborski,znanycech-
mistrzliczącegosięwmieściecechuszewskiego,jegozastępcązostałŁukasz
Jędrzejek,aradnymi—MateuszMorysiPawełSołtys(zob.tekst1.,lit.B,Ł;
tekst5.).Zdniem19września1808r.królFryderykAugustImianowałnaten
urządJózefaGęborskiego11.Od1września1810r.—napodstawienomina-
9M.Kallas:OrganyadministracjiterytorialnejwKsięstwieWarszawskim.Toruń1975,
s.113—118.
10Idem:Organyadministracji…,s.119—121.
11M.Kantor-Mirski:ZprzeszłościZagłębiaDąbrowskiego…,s.106—107;M.Nita:
KrólewskieWolneMiastoBędzinwKsięstwieWarszawskim(1807—1815).W:Będzin1358—
2008.T.3…,s.45—61.
