Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
15
WtymmiejscuwartonawiązaćdopoglądówAntoninyKłoskowskiej,która
stwierdziła,iż:nrozwiniętenarodylokująswąreprezentatywnąkulturęwkanonie
kultury,stanowiącymtrzonzespołuwzorówdziałaniaiwartości(ś)Kanonmożna
określićjakowyraztożsamościzbiorowejnarodu”
22
.Nadrzędnympojęciemwobec
kanonu,używanymprzezKłoskowskąjestsyntagma,coKłoskowskarozumie,
jakopewnąkompozycjęelementówskładowychkulturystanowiącąoodrębności,
swoistościiunikalnościkultury.Kompozycjataulegawewnętrznymzmianom.
Kanonzaśstanowiwzględniestałyrdzeńocharakterzeesencjikultury-zawierają
sięwnimwyłącznieteelementy,którenadająkulturzeodrębnysensiunikatowy
charakter.
Takrozumianykanonkulturowyzawierajednocześnieteelementy,którewiążecałą
społecznośćisymbolizujejednośćcałejkultury.JakbowiemstwierdzaBrunoNettl:
njeślikażdakulturamuzycznadzielisięnawarstwyodelitarnejpomasową,odmu-
zykizłożonejdoprostej,odwyspecjalizowanejdopowszechnieakceptowanej,od
uczonejdoludowej,tokażdamateżpewneelementy,którełączątewarstwywsystem
(ś)Kiedykulturamuzycznaposługujesięrepertuaremowieluskładnikach,zktó-
rychkażdyzwiązanyjestzinnąwarstwąlubwycinkiemspołeczności,istniejemimo
wszystkojakiśelement,którywiążezesobącałąspołecznośćiktórysymbolizujejed-
nośćcałejkultury”23.
Wkanonujmowanezostająnajczęściejtewytworykultury,którymzaczyna
sięprzypisywaćznaczeniasymboliidentyfikacjizbiorowej,awięcreprezentan-
tówistotnychdlagrupwartości.24Matojednakswojekonsekwencjedlawartości
pierwotnychzjawiskwchodzącychwskładkanonu:
nJestbowiemtak,żezchwilągdywświadomościpotocznejzdarzeniepoczniefunk-
cjonowaćjakosymboltożsamościgrupy,jakonośnikważnychdlaniejtreści,unieza-
leżniasięodwartościpierwotnej,tej,dziękiktórejdostąpiłoujęciawkanon.odtej
porypostrzeganejużjestniejakonośnikjednejkonkretnejwartościlubidei,leczjako
upostaciowanietreściwogóle,jakonmiejsce”
,wktórymodkrywanemogąbyćcorazto
inne,nowetreści.Wartośćpierwotnamożesięzdezaktualizować,amimotozdarzenie,
postaćlubwytwórkulturybędzienadalfunkcjonowałjakosymbolidentyfikacjizbioro-
wej,stającsięconajwyżejnośnikieminnych,bardziejaktualnychtreści”25.
Wodniesieniudotańcawartościwynikającezfunkcjizabawy,sytuacjiob-
cowaniazdrugąpłcią,doświadczaniaruchuimuzykiosilniewyakcentowanej
22
A.Kłoskowska,Kulturynarodoweukorzeni,Warszawa1996,s.43.
23
B.Nettl,meStudyofEthnomusicology,Urbana-Chicago-Londyn1983,s.310,przekł.za:
E.Dahlig-Turek,RytmypolskiewmuzyceXVI-XIXwieku.Studiummorfologiczne,Warszawa2006,
s.15.
24
A.Szpociński,Kanonkulturowy...,dz.cyt.,s.49.
25
Tamże.
