Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
2.Tarciewprocesachkształtowaniablach
stopniuzależyodprędkościpoślizguorazzmieniającejsięgeometriistyku.Model
Amontonsa-Coulombamożebyćstosowanywzakresienaprężeńnormalnychdo
powierzchnikształtowanejblachynieprzekraczającychnaprężeńuplastyczniających
[559].Wchwili,gdynaprężeniestycznetosiągniewartośćrównąwytrzymałości
materiałunaścinaniet
max,wystąpiprzywieraniemateriałudonarzędzia.Przydużych
naciskachmodelAmontonsa-Coulombaprzeszacowujewartośćsiłytarcia.Dla
warunkówwystępowaniadużychnaciskówzalecasięstosowaćmodeltarciawedług
Treski,wktórymnaprężeniatarciatzależneodwytrzymałościmateriałuna
ścinaniet
max=const:
τ
1
mτ
|
max
(2.12)
gdzie:0ŚmŚ1jestczynnikiemtarcia.Wartośćstałejmateriałowejt
maxzależyodprzy-
jętegokryteriumplastyczności.Najczęściejwykorzystywanyjestwarunekplastycz-
nościTreski
τ
max
1
σ
2
p
lubwarunekHubera-Misesa-Hencky’ego(HMH)
τ
max
1
σ
p
3
,
gdzieσ
pjestnaprężeniemuplastyczniającym.
KombinacjąmodelutarciaAmontonsa-CoulombaorazTreskijestmodelOro-
wana[604].
Wpracy[724]przedstawionomodeltarciauwzględniającyciągłeprzejścieod
modelutarciaCoulombawobszarzemałychnaciskówpowierzchniowychdomode-
lutarciaścinającegowobszarzedużychnaciskówpowierzchniowych.Naprężenie
ścinającewprawietarciaShawamożnaprzedstawićzapomocąstycznejhiperbo-
licznejwnastępującysposób(parametrnokreślazachowanieprawatarciawobsza-
rzeprzejściowym):
τ
1
τ
max
n
tanh
§
¨
©
μp
τ
max
|
·
¸
¹
n
(2.13)
Opierającsięnateoriiliniipoślizguwpracy[621],badanozmianęrzeczywistej
powierzchnistykunaskutekspłaszczeniamikronierównościpowierzchni.Nie
uwzględnionojednakścinaniamikronierównościpowierzchninaskutekprzemiesz-
czaniasiępowierzchni.Zaproponowanymodeltarciauwzględniałsiłęnaciskuoraz
wytrzymałośćmateriałunaścinaniet
max:
τ
1
μ
B
|
Aτ
s
|
max
(2.14)
gdzie:μB-współczynniktarciaWanheima-Baya,A
s-stosunekrzeczywistejdo
nominalnejpowierzchnikontaktu(zmiennywtrakcieprocesutarcia).
CheniKobayashi[145]zmodyfikowalimodeltarciaTreski,uwzględniwszy
wpływprędkościpoślizgunawielkośćoporówtarcia:
τ
1
mτ
|
max
ª
«
¬
2
π
tan
-
1
§
¨
©
v
α
s
·
¸
¹
º
»
¼
(2.15)