Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A.Moskwin,„Teatrbiałoruski1920-1930.Odrodzenieizagłada”,Warszawa2014
ISBN978-83-7798-177-1,©byBELStudio2014
10
Wstęp
istnienianaszaojczystapoezjaprzeszławszystkiedrogi,awczęściiścieżki,
którepoezjaeuropejskawydeptywałaprzezponadstolat.[ł]Sentymen-
talizm,romantyzm,realizm,naturalizm,awreszcieimodernizm-wszyst-
koto-nieraznawetwróżnychkierunkach-odzwierciedliłanaszapoezja;
wprawdzienajczęściejpobieżnie,alemimowszystkoodbiła”3.Począwszy
od1920r.przyśpieszonyrozwójbędziedotyczyłtakżeteatrubiałoruskiego.
Wlatach1917-1920sytuacjapolitycznanaBiałorusibyłaniezwyklezło-
żona.Porewolucjilutowej1917r.odnowiłaswojądziałalnośćBiałoruskaSo-
cjalistycznaHromada.Byłatopierwszalegalnapartiabiałoruska.Powstawały
wówczasnoweorganizacjeocharakterzenarodowym.25-26III1917odbył
sięzjazdorganizacjiipartiibiałoruskich,którypowołałBiałoruskiKomi-
tetNarodowyzRomanemSkirmunttemnaczele.Komitettenmiałpełnić
rolęnajwyższegoforumbiałoruskiego.4-6VIprzeprowadzonoIIZjazd,któ-
rypowołałnowyorgan-CentralnąRadęBiałoruskichorganizacjiiPartii.
WpaździernikuzmieniłaonanazwęnaWielkaRadaBiałoruskaiwyznaczyła
sobierolęnajwyższegoorganutymczasowejwładzyautonomicznejBiałorusi.
Poprzewrociepaździernikowym(25X1917)niezwykłąaktywność
wykazalibolszewicy.Zorganizowalionitrzyzjazdy,wrezultacieczego
utworzylijedenwspólnyKomitetWykonawczyRadDelegatówRobotni-
czych,Żołnierskich,ChłopskichobszaruZachodniegoiFrontu.Zkolei
zinicjatywyWielkiejRadyBiałoruskiejwdniach5-17XII1917zwołano
IZjazdWszechbiałoruski,mającybyćreprezentacjąwszystkichśrodowisk
białoruskich,którypowołałKomitetWykonawczy.Bolszewicyjednakroz-
pędzilidelegatówbiałoruskich.Porozpoczęciuniemieckiejofensywyna
fronciewschodnimbolszewicyopuściliMińsk,aKomitetWykonawczywy-
dałuchwałę(9III1918)opowstaniuBiałoruskiejRepublikiLudowej(BRL).
25IIIRadaBRLogłosiłaniepodległośćBiałorusi.Nowawładzaustaliła
symbolikępaństwową:godło(Pogoń-rycerzzmieczemnakoniu)ifla-
gę(biało-czerwono-białetrzypasyustawionehoryzontalnie,ojednakowej
szerokości),ajęzykbiałoruskiogłosiłajęzykiempaństwowym.Rozpoczę-
łasięintensywnadziałalnośćkulturalno-oświatowa:otwieranoszkołypod-
stawowe,powstałBiałoruskiInstytutPedagogiczny,wjęzykubiałoruskim
wychodziłosześćgazetitrzyczasopisma,działałojedenaściewydawnictw.
PoopuszczeniuBiałorusiprzezNiemcówdokrajuwkroczyłaArmiaCzer-
wona(konieclistopada-początekgrudnia1918).1I1919wSmoleńskuogło-
szonopowstanieBSRR,alejuż27II1919władzabolszewickazdecydowałasię
jąrozwiązaćiwłączyćdoLitewsko-BiałoruskiejSocjalistycznejRepublikiRa-
dzieckiejzestolicąwWilnie.Jesienią1919r.,wrezultaciewojnypolsko-bolsze-
wickiej,BiałoruśzostałazajętaprzezWojskoPolskie,któreznajdowałosiętam
3
M.Bahdanowicz,Zabytyszlach,[w:]M.Bahdanowicz,Pounyzbortworau,t.2,Mińsk
1993,s.287.
