Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Władzapolityczna
politycznym,zregułydającąmożliwośćzastosowaniasankcji,zgroźbąprze-
mocywłącznie.
Innepodejściereprezentujem.in.JamesRead:
Władzapolitycznatozdolnośćpodmiotu(indywidualnegolubzbiorowego)
doosiągnięciajakiegoścelu,którypodmiotówprzedstawiajakokorzystnydla
wspólnoty,poprzezzamierzonązmianęzakresumożliwościdostępnychdla
innych,wkonkurencjizinnymianalogicznymidążeniami29.
Jeśliujęcietoporównamyzprzytoczonąwcześniej(por.przyp.27)ogólną
definicjąwładzytegoautora,wyjdzienajaw,żewładzępolitycznąwyróżniają
wedługniegodwaczynniki:1)twierdzeniepodmiotu,żejegodziałaniaprzy-
czyniająsiędowspólnegodobrai2)konfliktzinnymipodmiotami,którepo-
wołująsięnatosamo.Codopierwszego,wydajesię,żeistotnieniemalwszyst-
kie,nawetnajbardziejtyrańskiereżimydążąnaogółdozalegitymizowania
swegopanowaniaodwołaniemsiędodobrawspólnego.Drugizaśbardziej
pasujechybadosystemówdemokratycznych,wykluczajączkategoriiwładzy
politycznejreżimy,któreniedopuszczajądojakiejkolwiekkonkurencjiwsferze
władzy.
Trzecia,najbardziejbodajintuicyjna,koncepcjazapolitycznąuznajewła-
dzęsprawowanąwsferzepublicznej,cowymagazkoleirozróżnieniapomię-
dzysferąpublicznąaprywatną.Oilewewspółczesnych,legalno-racjonalnych
(wedługterminologiiWebera)systemachpolitycznychrozróżnienietakiejest
stosunkowołatwedoprzeprowadzenia-wyraźnierozpoznawanesąbowiem
uprawnieniawynikającezpełnionejfunkcji,niezaśosobistychprzymiotów
czyrelacjirodzinnych-otylebyłobytoznacznietrudniejszenp.wmonarchii
patrymonialnejbądźjakiegośrodzajuustrojurodowym.Mimotychtrudności
przyjmiemyowopublicznepojmowaniewładzypolitycznej:
DEFINICJA3a.Władzapolityczna-władza,którejzasięgobejmujewszyst-
kiepodmiotydanegosystemupolitycznego30.
29J.H.Read,Democracy,ConflictandCollectiveEmpowerment...,s.5.
30Por.podobneujęciePatrickaBernhagena:nPrzezwładzępolitycznąrozumiem
władzę,którejsprawowanieukierunkowanejestnawynikkolektywniewiążących
decyzji[collectivelybindingdecisions],niezależnieodtego,czyźródłowładzyusy-
38
