Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
Teoriapracy
wpływwłaściwościpracynazdrowiepsychiczne;
efektywnośćludziwykonującychzajęciaoszczególnymcharakterze
iwymaganiachzwiązanychzodgrywanąprzeznichrolą;
związekpostawwobecpracyzwynikamidziałań;
wpływstopnia,wjakimczłowiekmożepostępowaćwedługwłasnego
uznania,najegopostawy,zdrowiepsychiczneiproduktywność;
wykorzystanieprzezpracownikaswoichumiejętności;
wymaganiastawianepracownikom;
przyczynystresuwśrodowiskupracy;
wpływwsparciaspołecznegonaprocespracy57.
JanuszSztumskidonajbardziejistotnychproblemówsocjologiipracy,któ-
rebadająspecjaliściwdziedziniespołecznejpsychologiipracy,zalicza:
rolępracywprocesachżyciazbiorowego;
społeczneproblemyzakładupracy;
socjologiczneaspektykierowaniazespołempracowniczym;
społeczneuwarunkowaniazawoduistrukturyzawodowej;
motywacjędopracy;
zjawiskaiprocesydezorganizacjiwzespołachpracowniczych58.
Zewzględunaprzebiegpracyijejwynikisocjologowiewymieniająprzy-
najmniejpięćpodstawowychtypówspołecznejinterakcji:wymianę(tentyp
interakcjijestważnymelementemwięzispołecznej),współpracę(naturalnym
rezultatempracyludziiichwspółżyciapowinnabyćwspółpraca;spośród
sformalizowanychformwspółpracyzanajważniejsząuważasięwspółpracę
bezpośrednią,będącąwynikiemistnieniadyrektywprawnychorazorganizacji
ikierownictwa),dostosowanie(formawzajemnegooddziaływaniaczęstowy-
stępującawprocesiepracy;podstawądostosowaniasąistniejącenormyiwar-
tościspołeczne),przymus(mechanizmzewnętrznyspowodowanykoniecz-
nościądostosowaniasiędopracy),konikt(zjawiskonaturalne,któremoże
stanowićsiłęnapędowąrozwojuidoskonaleniawprocesiepracy)59.
Kolejnymaspektempracy,istotnymzpunktuwidzeniaorganizacjiizarządza-
nia,jestracjonalnośćcelowejdziałalnościczłowieka,wymagającakulturydzia-
łania,czylikulturypracy,któradajezadowoleniezpracydobrzewykonanej60.
57OpistychproblemówzostałprzedstawionywEncyklopediiBlackwella...,dz.cyt.,s.410–
–412.
58J.Sztumski,Socjologiapracy...,dz.cyt.,s.11–12.
59Por.W.Jacher,Człowiekwaspekciesocjologicznym[w:]Kuhumanistycznejprzyszłościświa-
tawnowymstuleciu,red.Z.Łomny,K.Marcinowska-Łangowska,WydawnictwoUniwersy-
tetuOpolskiego,Opole2001,s.16–17.
60Por.S.Czajka,J.Tulski,Pracaiadaptacja,WydawnictwaSzkolneiPedagogiczne,Warsza-
wa1987,s.58–59.