Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
29
Taabsorpcjadokonujesięzapośrednictwemsystemużyciaorganicznegoiwspa-
niałegozjawiskafotosyntezy.Dziękitemumożewzrastaćkapitałludzkiizasoby
pracy,azatemmogąnastępowaćdalszetransferykapitałudoproduktów.Rośnie
więcdostępnawartość.Ostateczniegospodarkajestsumągierosumiezerowej
iniezerowej.Jednakgranajważniejsza,graznaturą,masumęniezerowąwyzna-
czonąprzezstałąekonomicznąp=0,08[1/rok].
Wtegorodzajugrachmogąwygrywaćwszyscyuczestnicy,wodróżnieniu
odgierosumiezerowej,gdziewynikigraczysązesobąpowiązanewstosunku
odwrotnieproporcjonalnym.Dziękitemucałaludzkośćmożeosiągaćsukcesy
gospodarczeispołeczne,możewzrastaćkapitałulokowanywzasobachnatural-
nych,ludzkich,rzeczowych,mimożehistoriajestświadectwemwieluniepowo-
dzeń.JakpiszeR.Wright[2000,s.13]:„(ł)Nienależyrozumieć,żegryosumie
niezerowejzawszekończąsięwynikiemwygrana–wygrana,anie:przegrana
–przegrana.Niechodziteżoto,żepotężniizdradliwiniewykorzystująsłabych
inaiwnych;tenrodzajpasożytnictwajestczęstomożliwywgrachosumienieze-
rowej,ahistoriadostarczanatoniemałoprzykładów.Jednakwdalszejperspek-
tywie,gdyweźmiesięwszystkopoduwagę,sytuacjeosumieniezerowejwytwa-
rzająwięcejpozytywnychniżnegatywnychsum,więcejwzajemnychkorzyściniż
wzajemnychstratiwyzysku(ł)”.
Stałaekonomicznapotencjalnegowzrostu(p),czyliśrednietempodyfuzji
kapitałuE(s),zwananarynkukapitałowympremiązaryzyko,aprzezinnych
premiąrynkową,jestmoderatoremtejgry,onabowiemwyznaczagodziwezyski,
godziwewartościpłacicen[CieślakiDobija2007].Tawielkośćjestźródłem
wartościdodanejizysków.Wcelupozyskaniakorzyścizistnieniapremiiza
ryzykotworząsięorganizacjeiintensywnierozwijasiędziałalnośćgospodarcza.
Premiazaryzykojestswoistadlanaukekonomicznych,alejejrodowódtermody-
namicznyjestwyraźny,określaonabowiemtakżetempodyfuzjikapitału-energii,
jestwięcelementemstrzałkiczasu.Różnorodnebadania[Welch2000]pokazują,
żewielkośćpznanaznaukekonomicznychjakopremiazaryzyko(drugiczynnik
wmodelukapitału)jestwprzybliżeniurównap=0,08[1/rok].Wopisienatury
kapitałuwielkośćstratności(s)występujezeznakiemminus,oznaczazatem
tempoupływuczasu,gdyżrozpływenergiiwyznaczakierunekbieguczasu.
Tenzwiązekpremiizaryzykoitempaupływuczasu(p=E(s))jestzrozumiały,
ponieważpremiazaryzykowwymianieekonomicznejniwelujenaturalnąstrat-
nośćkapitału.Ztychrozważańwynikajednakżefundamentalneograniczenie
okresowegowzrostukapitału.Jegośrednirocznywzrostniemożeprzekroczyć
stałejp.ZatemistotnymograniczeniompodlegastopazwrotuROAnaaktywach
rzeczowychifinansowych.
Cybernetycznymodelgospodarkiuwzględniającykreatywnywpływsiłnatury
przedstawiononarys.1.1.Jużtenschematukazuje,żetosiłynaturykwantyfiko-
