Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RenatoPoggioli
przerażającookreślonewnienaruszalnejpoprawności(appropriateness).
WewnątrzwspółczesnejsztukidefinicjaChestertonawystarcza,bywyjaś-
nićtriumfbaśniowościniemieckiegoMärchenlubdawnejsotienaterenie
prozyartystycznej,znaczenienaiwnejdeformacjidziecięcychrysunkówna
obszarzesztukifiguratywnej,częstotliwośćpojawianiasiębaletuiféeriena
scenieorazkreskóweknaekranieidziecięcejśpiewkiwmuzyce.Jużsamo
słowodada,któreTristanTzaramiał,jaktwierdził,znaleźćwsłowniku,
możedowodzićtejndziecinnej”obsesji:leksykografowieHatzfeldiDar-
mesteterokreślilijepotemjakondziecięcąonomatopeję”
.
Dobadaniategotematuwrócimyjeszcze,gdybędziemymówićocelo-
wymlubniecelowymhumorzesztukiawangardowej.Ograniczymysięna
raziedoanalizytegozjawiskapodkątemantagonizmu.Mimożenapozór
jestwprostprzeciwnie,wspomnianyhumorstanowijegoodmianę.Oczy-
wiścieniemożnasobiewyobrazićantagonizmuwiększegoniżtenistniejący
pomiędzyświatemmałychaświatemdużych;wiadomorównież,żeudzie-
cijednymześrodkówwyrazutejopozycjiwzględemświatadorosłychjest
język.Awangardawierniejewtymzakresienaśladuje,manifestującwłasny
antagonizmwstosunkudopublicznościorazcharakteryzującychjąprzekonań
ikonwencji,jakrównieżreprezentującychjąiokreślającychjejgustainsty-
tucji.Robitowtoniepolemicznymipełnymmalowniczejprzemocy,która
nieoszczędzaanirzeczy,aniosóbiktórazawierasięwgestachizniewagach
raczejniżwarystokratycznymdyskursie.Przeciętnąjednostkę,zwykłego
człowieka,osobęgeneralniewrogonastawionądonowejsztukiwytyka
siępalcamijakoburżujaifilistra,reakcjonistęidurnia.Jegoopiniewzakre-
siesztukipiętnujesięzuchwalesłowamikitschiponcif(nszablon”);dzieła
istyleodpowiadającetemugustowi-terminamicroûtealbochewinggum;
awobeczaspokajającegotewymaganiakonwencjonalnegoczykomercjal-
negoartystyużywasięprześmiewczego,drwiącegookreśleniapompier.Ale
paralelizmmiędzyantagonizmemninfantylnym”aantagonizmemawan-
gardowymnajlepiejuzasadniafakt,żenowepokolenie,pokolenieartystów
awangardowych,sprzeciwiasiępokoleniustarych,instytucjiakademiioraz
tradycjipoprzezumyślnewykorzystywaniecałkowiciewłasnegojęzyka,prak-
tycznieindywidualnegożargonu.Skłonnośćtakojarzysięzteoriąwysuniętą
wwywrotowejmłodzieńczejpracyNietzschego,wedługktóregometafora,
czyliidiompoezji,miałabyswójpoczątekwmłodzieńczympragnieniuod-
różnieniasiępoprzezrodzajsekretnegożargonu,którystałbywkontraściedo
językaprozy-tenbowiemstanowiśrodekkomunikacjipokoleniastarszych
36
