Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
orazzdominowanegoprzeznichpatriarchalnegospołeczeństwa,jesttakże
oznakąautorytetuinarzędziemwładzy.
Innymisłowy:formalnyistylistycznyhermetyzmjęzykowy,jedna
znajważniejszychcechcharakterystycznychawangardy,wtejperspek-
tywiebyłbypostrzeganyjakozarazemprzyczynaiskutekwzajemnego
antagonizmuopiniipublicznejiartysty.Ponadtoproblemniejasności
współczesnegojęzykapoetyckiegojestprzezwieludzisiejszychkryty-
kówpojmowanyjakokoniecznareakcjanabezbarwny,matowyipospo-
litycharakternaszegopublicznegojęzyka,wktórymcelkomunikacyjny
-rozumianyilościowo-szkodzipojmowanejjakościowofunkcjiekspre-
syjnej.Wmyśltakiegopogląduniezrozumiałośćwspółczesnegojęzyka
poetyckiegoodgrywałabyoczyszczającąiterapeutycznąrolęwobecpro-
cesudegeneracji,którydotykajęzykpotocznyiktóryżywisiękonwencja-
miorazzwyczajami.Prawietajnyidiolektnaszejlirykiposiadałbyzatem
celspołecznyisłużyłbyjakośrodekzaradczynacharakterystycznedla
każdejmasowejkulturyzepsuciejęzyka.Dążyłbyteżstaledoodświeżenia
iponownegowzbogaceniakoine,zubożonegoipostarzałegoużytkowaniem,
technicznymiterminamiigotowymiwyrażeniami,obarczonymiznaczeniami
tyleżnijakimi,cosztywnymi.Poetyckaniezrozumiałośćpragniewięc
wubóstwiepowszechnegojęzykastworzyćkopalnięnowychtreści,grę
wielorakich,różnorodnychiprzeciwstawnychsensów.Poezjęcechowałaby
zatemznaturyniejasność:jejnajrzeczywistszymefektembyłabynwielo-
znaczność”(ambiguità),wedługterminologiiangielskiegokrytykaWil-
liamaEmpsona.Tegotypupojęciestanowiparadokswynikającyzdość
tradycyjnegolingwistycznegoracjonalizmu,alewłaśniedlategoustanawia
pomiędzyjęzykiemmetaforycznymapowszechnymantynomiępodobną
tejwspomnianejjużNietzscheańskiej.Takieznaczenieizakresmająteż
teorielingwistycznenauczycielaEmpsona,I.A.Richardsa,dlaktórego
poezjatoodchylenieodjęzykanauki;lubpoglądyamerykańskiegokryty-
kaCleanthaBrooksa,pojmującegozwiązekpomiędzyjęzykiemapoezją
jakoparadoksalny,jakoświadomąreakcjęprzeciwkonormomużytkowa-
niaorazopinii.Wkażdymrazienajbardziejtypowąawangardowąanty-
nomiąnatymobszarzejestta,któraustanawiapomiędzyjęzykiempoe-
tyckimaspołecznymstosunekantagonistycznyoogólniejszymibardziej
elementarnymcharakterze.Będącstanowiskiemskrajnym,stanowiteżowa
antynomiapostawędominującąizcharakterystycznągwałtownościązo-
staławyrażonawmanifeście,któryukazałsięwczasopiśmientransition”
,
gdziepodtytułemRevolutionoftheWordczytamynastępującądeklarację:
Teoriaawangardy
37
