Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
tradycjiendeckiej.Wtymwypadkunawiązaniadomyśli
narodowodemokratycznejmiałymiędzyinnymi
legitymizowaćpostawynacjonalistycznewoboziewładzy
wPRL,szczególnieantyukraińskie.Przykładowo
komunistycznyszefMSZStefanOlszowskipotrafiłwręcz
powoływaćsięnaRomana
Dmowskiego[167],wprzypadkuJaruzelskiegomogłagrać
rolępolitycznatradycjajegorodzinywokresie
przedwojennym[168].Postawy,któreokreślamjako
endekoidalne,nierzadkosąwsensieswejhistorycznej
genezypozbawionezwiązkówztradycjąendecką,jednak
funkcjonalnieokazałysiędoniejpodobne[169].Wkwestii
stosunkudoRosjipodejścieendekoidalnebyłobliższe
finlandyzacyjnemuniżnawiązaniomdopoglądów
Dmowskiego.Wodniesieniudotrudnychtematów
historycznychwtympodejściukluczowebyło
eksponowanie„historycznychwin”innychnarodów.
Neoprometejskie
–
opierasięnaprzekonaniu,
żewpolskiminteresieleżyaktywnapolitykawschodnia,
nakierowanajednocześnienaosłabienieimperializmu
rosyjskiego,wpływówRosjiwregionieorazwspieranie
budowaniamaksymalnejniezależności(najlepiej
niepodległości)państwleżącychmiędzyRosjąiPolską,
atakżeinnych,któremogłybypowstaćwwynikurozpadu
ZSRS,anawetFederacjiRosyjskiej[170].
Używającsamegoterminu„prometeizm”,najczęściej
będęrozumiałniesamedziejeruchuprometejskiego–
zwyjątkiemkoniecznychuwagnatentematwrozdziale
trzecim(
Przeciwupioromprzeszłości)
,aledwainne
aspektytegozagadnienia:historięideiprometejskiejoraz
politykęprowadzonąwduchuprometejskim;najczęściej
wodniesieniudoczasówpoIIwojnieświatowejbędę
jąnazywał„neoprometejską”.„Prometeizmpolskijest
produktemgeografiipolitycznej”[171]–pisałprzedwojną
WłodzimierzBączkowski,pokazując,żeprometejska
politykawpolskimkontekściewynikaniez„fantazji
politycznej”,swoistegobrakupoczuciarealizmu,lecz
właśnierealnejocenyzamierzeńipraktycznychdziałań
RosjiwEuropieŚrodkowejiWschodniej.Prometeizmbył
