Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
CzesławDomański
Innymisłowy9przezlosowydobórpróbyrozumiemytakisposóbpobierania
próby9któryspełniadwanastępującewarunki(por.np.Szreder[2004]):
1)każdajednostkapopulacjimadodatnieiznaneprawdopodobieństwodo-
staniasiędopróby;
2)dlakażdegozespołujednostekpopulacjimożnaustalićprawdopodobień-
stwotego9żewcałościznajdziesięonwpróbie.
Próbąprostąn-elementowąnazywamypróbęwylosowanązpopulacji
wtakisposób9żeprzedjejpobraniemkażdypodzbiórskładającysięzn-elemen-
tówpopulacjibędziemiećjednakoweprawdopodobieństwowylosowania.
Rozkładempopulacjinazywamyrozkładbadanejzmiennejwtejpopulacji.
Modelemmatematycznymrozkładupopulacjijestrozkładprawdopodobieństwa
pewnejzmiennejlosowejskokowejlubciągłej.Odpowiednieprawdopodobień-
stwainterpretujemyjakoczęstośćwzględnąwystępowaniawpopulacjielemen-
tówookreślonychwartościachbadanejcechy.Rozważamyjedyniebadania
częściowe9tzn.takie9któreumożliwiająocenęrozkładupopulacjinapodstawie
pobieranejzniejpróbystatystycznej.Uwzględniającreprezentacyjnycharakter
próby9możemyuogólnićjejwynikinacałąpopulację9gdyżdopuszczamyjedy-
nielosowydobórpróby.Losowośćpróbyumożliwiabowiemotrzymywanieprób
reprezentatywnych9tzn.charakteryzującychsięrozkładembadanejzmiennejnie-
istotnieróżniącymsięodrozkładuzbiorowości.Ponadto9dajepodstawędownio-
skowaniaopopulacjinagruncierachunkuprawdopodobieństwa9pozwalającą
ocenićdokładnośćwnioskowania.
Próbęlosowązeskończonychpopulacjiotrzymujesiędrogąodpowiednie-
golosowaniaelementówtejpopulacji9natomiastzpopulacjinieskończonych9
np.wbadaniachprzyrodniczychbądźtechnicznych9uzyskujesiędrogąobserwa-
cjiniezależnychpowtórzeńwykonywanychwokreślonychwarunkachuwzględ-
niającychróżneczynnikiwpływającenawynikieksperymentu.Wprzypadku
populacjiskończonychkorzystasięczęstoprzylosowaniuelementówdopróby
ztablicliczblosowychbądźgeneratorówliczblosowych.
Wpraktycezasadniczymkryteriumdoborupróbytzw.tabliceliczbloso-
wych.Zbudowaneonezkolumniwierszyliczbdwu-cztero-lubsześciocy-
frowych9występującychposobiewsposóbprzypadkowy.Procedurakorzystania
ztychtablicpoleganatym9że:
1)wszystkimelementomzbiorowościN-elementowejprzyporządkowujesię
numeryod1doN;
2)poczynającoddowolniewybranejliczbyztablicliczblosowych9otrzymu-
jemynnumerów9tzn.tyle9ileelementówmabyćwylosowanychdopróby.Jeżeli
razodczytanynumeruwzględnimyjeszczetylerazy9ilerazynatrafimynaniego
przydalszymczytaniuliczblosowych9towówczasotrzymujemypróbęprostą.
Postępowanietakienazywamylosowaniemniezależnymlubzezwracaniem.
Przezlosowanielubwybórprzypadkowybędziemyzawszerozumiećloso-
waniezgodnezrozkłademjednostajnym.Stądwynika9żeskładpróbyjestprzy-
padkowy9awięciwartościbadanejcechywylosowanychelementówprzy-