Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Z.Melosik,Tożsamość,ciałoiwładzawkulturzeinstant,Kraków2010
ISBN:978-83-7587-250-7,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2010.
22
Tożsamość,ciałoiwładzawkulturzeinstant
kobiet.Traktująone„systempiękna”jako„represywnąkolekcjęstrukturiprak-
tyk”.zmuszanedokonformizmuwobecnarzuconychim(iurzeczywistnianych
poprzezciało)standardówpiękna.KobietaZachoduuważaswojeciałojakto
ujmujeE.Tseëlonza„niedokończonedzieło”.Patrzywlustroipragniezoba-
czyćspołecznewartości,którespołeczeństwozawarłowpojęciukobiecości2.
Pięknostanowijednązgłównychpłaszczyznspołecznegokonstruowania
ipodtrzymywaniaróżnicypłciowej(sformułowanie„pięknymężczyzna”obej-
mujeimmanentniekontekstzniewieściałości).Kobietypragnąbyćpiękne,aby
staćsiękobietami;zkoleimężczyźniposzukująpięknawkobietach.Odpowiedź
napytanie:„wjakimstopniujestempiękna?”,jestwięcczęstorównoznaczna
zodpowiedziąnapytanie:„wjakimstopniujestemkobietą?”(przyczymśrodki
masowegoprzekazurozpowszechniająpogląd,żezarównopiękno,jakikobie-
cośćmożnazakupićdziękikosmetykom,preparatommedycznymićwiczeniom
fizycznymorazinnymmagicznymproduktomlubpraktykom).
Naturalizacjainormalizacjaspołecznie(re)konstruowanychideałówpiękna
(pełnychwiedzy/władzydotyczącejtego,cooznaczabyćkobietą)jesttakgłębo-
ka,żeuzyskująoneniekiedystatusprawdyniemalbiologicznej.Wtensposób
ciałostajesięmiejscemucieleśnieniaesencjalnychPrawdiesencjalnegoPięk-
na.Powszechnykonformizmwobecobowiązującegoaktualniewyglądusprawia
przytym,żekobietynieustannie„rozpoznająsięjednawdrugiej”(awięcdbanie
ourodę,którawprzekonaniuwiększościkobietmazapewnićimindywidual-
ność,defactoprzynosiskutekodwrotny).Zperspektywyfeministycznejznajdują
sięwsytuacjibezwyjściajeśliignorująwymaganiastawianeprzezstandardy
piękna,czująsięwyobcowane;jeślijeakceptują,potwierdzająnarzuconeimstan-
dardywygląduitożsamości3.
Mitypiękna,stającsięintegralnączęściącodziennościizdrowegorozsąd-
ku,niemalnierozpoznawalne.Bardzotrudnojestzachowaćwobecnichdy-
stans.Wrezultaciekobietaniepotrafi„przyznaćsiędouczuciagłodu,nasycenia,
ospałości,niepokoju,wyczerpania;rozpoznać,żehiperaktywnośćibezsenność
spowodowaneprzezrytuałydiety;[...]dostrzecprzymusowegocharakteru
bieganiaprzedlustrolubskakanianawagę;zakwestionowaćsensownościgo-
dzinspędzonychnakremowaniusię,pudrowaniusię[...],przyglądaniusięsobie,
liczeniu[kalorii],malowaniusię[...]icierpieniukatuszyzpowoduwłasnejnie-
adekwatności...”4.
2Por.K.Davis,ReshapingtheFemaleBody.TeDilemmaofCosmeticSurgery,NewYork
1995,s.52;E.Tseëlon,TeMasqueofFemininity,London1995,s.91.
3R.Freedman,BeautyBound,London1986,s54;J.Cocks,TeOppositionalImagination.
Feminism,CritiqueandPoliticalTeory,London1989,s.27.
4E.D.Rothblum,I’llDiefortheRevolutionbutDon’tAskMeNottoDiet.Feminismandthe
ContinuingStigmatizationofObesity[w:]FeministPerspectivesonEatingDisorders,red.
P.Fallon,M.A.Katzman,S.C.Wooley,NewYork1994,s.72.