Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
AleksandraDeskur
Głównymcelemmojegoartykułujestwskazaniemożliwychdrógpo-
stępowania,którepomogąustalić,czydanyfaktjęzykowymożemyuznać
zaśladoralnościpierwotnejlubupiśmiennienia.
Stawiająctakicel,jestemświadoma,żeorzekanieotym,czycośjest
ślademoralnościpierwotnejlubupiśmiennienia,niemalzawszejestmniej
lubbardziejprawdopodobnąhipotezą-niemamybowiemdostępudo
pierwotnieoralnegojęzykapolskiego,którymógłbystanowićmateriał
porównawczypozwalającynapełnąweryfikacjęhipotezstawianychna
podstawietekstustaropolskiego.
1.Stanbadań
Śladyoralnościpierwotnejiupiśmiennieniatotematniemalnieopra-
cowany,wniewielkimstopniupodejmowanyprzezpolskichhistoryków
językapolskiego.Jesttodopewnegostopniazrozumiałe:językoznawca
pracujeprzedewszystkimnatekstachpisanych,niemazatembezpośred-
niegodostępudojęzykawjegooralnej(niepiśmiennej)postaci.Jakpisze
PawełMajewski,znacznymutrudnieniemdlabadaczyjestto,żeobcujemy
zmedium,którenwygrało”:
Autorzyzajmującysięoralnościąnapotykająnajeszczejedenproblem,zwłasz-
czawtedy,gdypróbująokreślaćoralnośćdawnychkultur[ł].Rzeczwtym,
żewszelkiezachowaneśladytychkulturoralnychistniejąniemalwyłącznie
wpostacitekstu.Wnioskowanieooralnościnapodstawieświadectwarche-
ologicznychjestwyjątkoworyzykowne(Majewski2006:14).
Wwypadkujęzykastaropolskiego,dlaktóregoniemamypewnegoodnie-
sieniapozwalającegoporównaćcechyoralnezcechamipiśmiennymi,ba-
danieśladóworalnościpierwotnejiupiśmiennieniajestszczególnietrudne.
Niedysponujemyrównieżprawdziwieoralnymijęzykamisłowiańskimi.
Nawetpotencjalnaanalizaporównawcza,wykonananapodstawiebadań
nadjakimśjęzykiempierwotnieoralnym,pozbawionympisma,mogłaby
okazaćsięniewystarczająca,ponieważ,jakstwierdzaGrzegorzGodlewski:
