Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
ŚwiętyTomaszzAkwinu,Traktatomiłości
chociażmającyowieleobszerniejszyzakresoddobroczynnościwznaczeniu
2010Przystępującdorozważańnatematowegodziałania,którymjest
benefcentia,TomaszzAkwinunajpierwobjaśniaznaczenietejnazwy;tłu-
maczyzatem,żesłowobenefacere,odktóregoonapochodzi,znaczytyle
samoco:czynićkomuśdobro(facerebonumalicui).Czynićkomuśdobro
tonietylkoczynićcośdobrego,aletakżeczynićtokomuś.Czynieniedobra
komuśjestdziałaniembardziejokreślonym-ojedenistotnyrysbogat-
szym-niżsamoczynieniedobra(facerebonum).Toostatniemożebyć
rozumiane-itakżeusamegoTomaszabywarozumiane-jakoczynienie
możeoczywiściewiązaćsięzczynieniemdobramoralnego-wykonywa-
niempozytywnychobowiązkówetycznychlubnawetczynównadobowiąz-
kowych-leczsamowsobiejestraczejczynieniemczegoś,cojestdobrem
naturalnymlubteżosobowym,czymśdobrymdlakogoś.Tymkimś,dla
kogopewienpodmiotczynicośdobrego,możebyćbądźtoonsam,bądź
innaosobaczyteżgrupaosób,bądźwreszciecałanadrzędnawspólnota.
Terminbenefcentianieobejmujejednaknapewnotroszczeniasięoswoje
odobrowspólnoty,odróżnianeoddobraogółulubteżwiększościjejczłon-
ków(oiletedwanwspólnedobra”mamywogólepowodyrozróżniać).
Takczyinaczej,podstawowymznaczeniemomawianegoterminujestto,
wktórymoznaczaonczynnetroszczeniesięodobrodrugiego,czynienie
dobrakomuśinnemu(facerebonumalteri).
bardziejzwiązanązcaritas,aleobecnierozumianąjakosferadziałańpodejmowanychtylko
nzdobrejwoli”
,azatemniezobowiązku.TomaszzAkwinumówiącoczynieniudobrama
namyślidziałanie,którecoprawdaniezawszemusi,alenapewnomożestanowićprzed-
miotetycznegonakazu-byćmoralniekonieczne,obowiązkoweczyteżwymagane(zob.
q.32a.5).Jużztegowzględuczynieniekomuśdobralubteżdziałanienarzeczczyjegoś
dobra,rozumianezgodniezjegopoglądem,niemożebyćutożsamianezdobroczynnością
wznaczeniupotocznym.
Tenswoiściemoralnysensczynieniadobrazakładazapewnepowtarzającasięwróż-
nychmiejscach(por.np.SuperSent.,lib.4d.15q.1a.3qc.5arg.5)uwagaTomasza,że
czymświęcejjestczynićdobro,niżnieczynićzła.