Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
50
ŚwiętyTomaszzAkwinu,Traktatomiłości
pewienwcześniejszywybór(electionempraecedentem
),takiżmożewy-
stępowaćjedynieuistotrozumnych.
Samawreszciecaritas-opróczwspomnianejróżnicymiędzyjejzna-
czeniemaktualnymihabitualnym-wykazujejeszczeinnąznaczeniową
dwoistość.Wprzytoczonejwyżejwypowiedzijestonajeszczeokreślana
wsposóbdośćogólny,jakomiłośćżywionaprzeznaswstosunkudopew-
negonprzedmiotu”-naogółbędzienimjakaśosoba,alekiedyindziejtakże
pewnarzecz,naprzykładnaszewłasneciało-któryjestdlanasszczególnie
cenny,czyteższczególnienamdrogi(carus).WomawianymtraktacieTo-
masza,jakwcałejszerszejtradycji,wktórejonjestosadzony,termincaritas
nabierajednakbardziejspecyficznejtreści,naturyreligijnejlubteologicz-
nej:oznaczaprzedewszystkimnadnaturalną,uzyskiwanądopierodzięki
łascemiłość,którączłowiekmożeipowinienżywićwstosunkudoBoga
jakodawcywspólnegoszczęściawżyciuprzyszłym,atakżedoinnychpo-
tencjalnychuczestnikówtejeschatologicznejwspólnoty,wtymdosamego
siebieidokażdegozbliźnich,ujmowanychjednakrównieżwpowiąza-
niuzBogiem.
Wymienionełacińskieterminy,niejakokonkurującezesobąomiano
miłości,występująprzytymczęstonietylkobliskojedendrugiego,lecztak-
żewsyntaktycznympołączeniuzesobą,naprzykładwtakichwspomnia-
nychjużwyrażeniachjakdilectiocaritataslubamorcaritatas.Tooczywiście
tymbardziejnieułatwiatłumaczowioddawaniakażdegoznichzapomocą
jakiegośstałegopolskiegoodpowiednika,ajużnapewnonieskłaniado
tłumaczeniaichwszystkichprzeznmiłość”
.
Abyporadzićsobieztymitrudnościami,mielibyśmydowyborujed-
nąztrzechprostszychstrategii.Popierwsze,możnabypozostawićnazwę
nmiłość”dlasamejcaritas,ato,cooznaczajądilectioiamorokreślaćjakoś
inaczej,naprzykładjakokochaniealbolubienie.Torozwiązanieprowadzi-
łobyjednaknierazdoraczejniefortunnychnastępstw,naprzykładkazało
oddawaćczęstowystępująceuTomaszawyrażeniedilectiocaritatisjako
nkochaniewynikającezmiłości”
,czyteżwpodobnieniezręcznysposób.
Podrugie,możnabyrównieżstosowaćnazwęnmiłość”jakoogólny
odpowiednikkażdegozwymienionychterminówTomaszazAkwinu,ale
wposzczególnychzastosowaniachprecyzowaćjązapomocąodpowied-
niejprzydawki.Wszczególnościsamącaritasmożnabyoznaczaćprzez
