Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Lekturawielkanocna
27
Nigdyjeszczedogmatykanieprzemówiładońdobitniej.Nawetporówna-
nieużytewpodręczniku,żełaskauczynkowajestnjakświatło,zapalone
nachwilęwnaszejduszy”
,zgadzałosięnieomylnieztymstanemnagłego
rozjaśnienia,którystworzyławnimmyślorezurekcji11.
Toprzeniesienietreścireligijnychnaindywidualnedoświadczeniejest
kolejnymznakiemnowoczesności.Niechodzioczywiścieoto,żechrześ-
cijaniepoprzednichepoknieprzeżywaliswojejreligii,niebudowalina
niejswojejosobowościiwjednostkowymdoświadczeniunietworzyli
swojejrelacjizBogiem.Wewidentnysposóbprzeczytemuchociażby
historiaśredniowiecznegomistycyzmu.Jednakdopieroreformacja-
adlakatolikówjeszczemocniejkontrreformacjazeswoimspecyficz-
nymmistycyzmem-zaistotny,niezbywalnywręczelementżyciareligij-
negoprzyjęłaosobisteprzeżywanieiindywidualnekształtowaniewłasnej
wiary.Doświadczeniereligijnewswojejindywidualności-oczymprzyj-
dzienammówićobszerniejwkolejnychrozdziałach-jesttaknaprawdę
pojęciemzrepozytoriumnowoczesnegomyśleniaoreligii.Jestdlanas
interesującejakospecyficznezjawiskownowoczesnychdziejachreli-
gii-jakopróbazachowaniażywotnościreligiiprzyjejrównoczesnym
wprowadzeniuwparadygmatświeckiejmyślipsychologicznej.Pojęcie
doświadczeniareligijnegobędzieprzedmiotemzainteresowaniareli-
gijnychiareligijnychpsychologów(szczególnemiejscezajmujetuWil-
liamJames),taksamojakróżnychfrakcjiwewnątrzmodernizującegosię
(wramachipozaortodoksją)katolicyzmu.Jestteż,kolejnąpowymie-
nionychpowyżej,formąprzejawianiasięnowoczesnegoegotyzmu.
Wartowymienićtookreślenieobokindywidualizmu,ponieważlepiej
pokazujeono,żekoncentracjapodmiotunasamymsobiejestnietylko
rodzajemsprzeciwuwobeckoniecznościprzynależnościipodporządko-
waniasięzbiorowości,aletakżesprzeciwieniemsiępodstawowejzasa-
dziereligijności(wujęciuchrześcijańskim),którakażeprzedewszystkim
skupiaćsięnaBogu.
11Ibidem.
