Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
'RozdziałXV
Namiestnik,słyszącbitwę,wyczekiwałzedrżeniemjejkońca,
sądzącpoczątkowo,żeChmielnickipotykasięzewszystkimisiłami
hetmanów.
AlepodwieczórstaryZacharwyprowadziłgozbłędu.Wieść
ozdradziesemenówpodwodząKrzeczowskiegoiwycięciuNiemców
wzburzyładogłębiduszymłodegorycerza,byłabowiemzapowiedzią
przyszłychzdrad,anamiestnikwiedziałdoskonale,żeniemałaczęść
wojskhetmańskichskładasięprzeważniezKozaków.
Udręczenianamiestnikawzrastały,atryumfwzaporoskimobozie
dorzucałjeszczedonichgoryczy.Wszystkozapowiadałosięjak
najgorzej.Oksięciuniebyłowieści,ahetmanipopełniliwidocznie
straszliwybłąd,gdyżzamiastruszyćwszystkąpotęgąkuKudakowi
albozresztączekaćnieprzyjacielawwarownychobozachnaUkrainie,
rozdzielilisiły,osłabilisiędobrowolnie,daliszerokiepole
wiarołomstwuizdradzie.Woboziezaporoskimmówionowprawdzie
jużpoprzednioopanuKrzeczowskimiosobnymwysłaniuwojskpod
wodząStefanaPotockiego,alenamiestnikniedawałwiarytym
wieściom.Sądził,żetosąsilnepodjazdy,którewporębędącofnięte.
Tymczasemstałosięinaczej.Chmielnickiwzmocniłsięprzezzdradę
Krzeczowskiegokilkomatysiącamiludzi,anadmłodymPotockim
zawisłostraszliweniebezpieczeństwo.Pozbawionegopomocy
izabłąkanegowpustyniachłatwoterazmógłChmielnickiotoczyć
izgnieśćzupełnie.
Wbólachodran,wniepokoju,wczasienocybezsennychpocieszał
sięSkrzetuskitylkomyśląoksięciu.GwiazdaChmielnickiegomusi
przeciezblednąć,gdyksiążępodniesiesięwswoichŁubniach.Aktóż
możewiedzieć,czyonjużniepołączyłsięzhetmany?Jakkolwiek
znacznebyłysiłyChmielnickiego,jakkolwiekpoczątkipochodu
pomyślne,jakkolwiekszedłznimTuhaj-bej,awrazieniepowodzenia
obiecałruszyćwpomocsam„carz”krymski,Skrzetuskiemuani
wgłowieniepowstałamyśl,bytazawieruchamogłatrwaćdługo,
byjedenKozakmógłwstrząsnąćcałąRzeczpospolitąizłamaćgroźną
jejsiłę.„Uprogówukrainnychtafalasięrozbije”myślałnamiestnik.
Jakżetobowiemkończyłysięwszystkiebuntykozacze?Wybuchały
jakpłomieńigasłypopierwszymzetknięciusięzhetmanami.Tak
byłoażdotąd.Gdyzjednejstronystawałodobojugniazdo
drapieżnikówniżowych,zdrugiejpotęga,którejbrzegioblewałydwa
