Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Środowiskoprzyrodniczeijegoprzemiany
ChoćjużwpoczątkachXIXw.wWielkiejBrytaniisłychaćbyłogłosy
wskazującenakoniecznośćochronyprzynajmniejpewnychelementówprzy-
rodyikrajobrazu,długonieprzekładałosiętonażadnedziałaniapaństwa.
Najszybciejprawnejochronydoczekałysięzwierzętaudomowione.Anglicy
samiprzyznawali,żejakonaródwykazywaliszczególneokrucieństwowobec
zwierząt.Usiłująctozmienić,w1822r.parlamentuchwaliłustawęozapo-
bieganiuokrutnemutraktowaniubydła(AnActtoPreventtheCruelTreat-
mentofCattle).W1824r.powstałoTowarzystwoZapobieganiaOkrucień-
stwuwobecZwierząt(SocietyforthePreventionofCrueltytoAnimals),
któregopoczynaniommożnaprzypisaćkolejnerozszerzeniaustawyz1822r.
istopniowąeliminacjęzprzestrzenipublicznejtakichrozrywekjakwalkiko-
gutów,psówczybyków17.Pewneelementyochronydzikichzwierzątwpro-
wadzaław1831r.ustawaomyśliwstwie(GameAct),kilkakrotniepotem
nowelizowana.Dokuczliwainiebezpiecznadegradacjapowietrzaiwódspro-
wokowałaparlamentdowydaniaw1863r.pierwszejztzw.ustawoalkaliach
(AlkaliActs),któranakładałanawłaścicielifabrykobowiązekograniczenia
emisjiiutylizacjiokreślonychsubstancjichemicznych.Równieżwlatach60.
rozpoczęładziałalnośćparlamentarnakomisjabadającastanbrytyjskichrzek.
Wefekciejejprac,w1876r.weszławżycieustawaozapobieganiudegradacji
rzek(RiversPollutionPreventionAct).Początkowozmieniałaonaniewiele,
delegującobowiązekiinicjatywęzadbaniaoczystośćwóddosamorządów.
Niespiesznierodziłsiębrytyjskiruchochronydzikichzwierząt.Zajego
pionierauchodzizałożonew1868r.StowarzyszenieOchronyPtaków
MorskichzEastRiding(EastRidingAssociationfortheProtectionofSea
Birds).NiedługopotemWestminsterprzyjąłustawęoochronieptakówmor-
skich(1869),anastępnieszersząustawęoochroniedzikichptaków(1872).
W1889r.powstałoTowarzystwoOchronyPtaków(SocietyfortheProtec-
tionofBirds),którezczasemdosłużyłosięzaszczytnegoprzymiotnika„Kró-
lewskie”.Pionieremochronycałychkompleksówprzyrodniczo-krajobrazo-
wychbyłoutworzonew1865r.TowarzystwonaRzeczZachowaniaGruntów
Wspólnych(CommonsPreservationSociety).Jegodziałaczomudałosięm.in.
ocalićodzabudowymalowniczepodlondyńskieterenyHampsteadHeath
iEppingForest.Ochronąwartościowychhabitatówzająłsięteżutworzony
w1895r.NationalTrust,któryw1899r.wykupiłpodmokłeterenyWicken
FenwhrabstwieCambridge.Mimozałożeniaw1912r.przezCharlesaRot-
schilda(1877-1923)TowarzystwaPromowaniaRezerwatówPrzyrody(Socie-
tyforthePromotionofNatureReserves),przedIwojnąświatowąwWielkiej
Brytaniinieutworzonojednakżadnegoparkunarodowego.Podtymwzglę-
25
