Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.ProceskształtowaniasięubezpieczeńobowiązkowychwPolsceiinnychpaństwach
30
pieczeństwempożarowymwmiastachorazsposobygromadzeniaśrodkówna
odbudowęzniszczonychprzezpożarbudynków.Potrzechwielkichpożarach,
którespustoszyłyHamburg(1606,1626,1676)18,koniecznościąstałosięstwo-
rzenienowego,efektywnegonarzędziagospodarczegoiprawnegosłużącego
restytucjibudynkówpoewentualnychkolejnychkataklizmach19.Wcześniejsze
rozwiązania(datowaneodroku1591),któreopierałysięnawzajemnychzo-
bowiązaniachwłaścicielinieruchomościdopokrywaniaszkódpożarowych,
przestaływystarczać20.Odpowiedziąnanowąpotrzebębyłostworzenienaj-
starszegoniemieckiegozakładuubezpieczeńubezpieczającegobudynkiod
ognia-hamburskiejGeneral-Feuercasse(którąuznajesięzanajstarszeciągle
funkcjonującetowarzystwoubezpieczeniowenaświecie21).Ubezpieczycielten
miałcharakterpublicznoprawny,zaśprawoHamburgazapewniałomupozycję
monopolistyczną22.ObowiązekubezpieczeniabudynkówwGeneral-Feuercasse
zostałwprowadzonyprzezwładzeHamburgajednakdopierowroku181723
ZainspirowanyprzezprzykładpłynącyzHamburga,elektorpruskiFryde-
rykWilhelmpodjąłwroku1685próbęstworzeniapublicznoprawnegozakładu
ubezpieczeńodognia-tymrazemnazasadzieobowiązkuubezpieczenia.Spot-
kałosiętojednakzsilnymoporempoddanych,którzyskładkiubezpieczeniowe
traktowalijakokolejnypodatek.DopierokrólpruskiFryderykWilhelmIdopiął
celu,tworzącwroku1718BerlińskieTowarzystwo(socjetet)Ogniowe(Berliner
Feuersozietät).Zasadyrządząceobowiązkiemubezpieczeniabudynkówzostały
określonewregulaminiewydanymdnia29grudnia1718r.24
Towarzystwoberlińskiestałosięzkoleiwzoremdlakolejnychzakładów
ubezpieczeńogniowych,którepowstawaływcałychPrusach.Wprzeważa-
jącejwiększościwypadkówzatwierdzaneprzezkrólapruskiegoregulaminy
towarzystwprzewidywałyobowiązekubezpieczeniabudynków25.Odpołowy
XVIIIstuleciaprocestworzeniapublicznoprawnychzakładówubezpieczeńod
18
Podkreślasięrównieżwpływkatastrofalnegowskutkachpożaru,któryzniszczyłLondyn
wroku1666,nawzrostświadomościzagrożeniawśródmieszkańcówHamburga,cozkoleiprzyczy-
niłosiędointensyfkacjiposzukiwańnowychrozwiązańubezpieczeniowychiwefekciedopowołania
nowegozakładuubezpieczeńodognia.M.Notter,200JahreGebäudeversicherungdesKantonsZürich,
http:/
/www.gvz.ch/Portals/0/documents/ueberdiegvz/Anspr_Notter_080314.pdf,dostęp:29.10.2010.
19R.Renger,VersicherungsvertragsgesetzmiteinführendenundergänzendenBestimmungen,Mün-
chen1997,s.14-15.
20T.Kummle,Versicherungspflicht,VersicherungsmonopolundVersicherungsverhältnisinder
Gebäudeversicherung,Karlsruhe1989,s.6.
21HamburgerFeuerkasse,GeschichtederHamburgerFeuerkasse,http://www.hamburger-
-feuerkasse.de,dostęp:10.02.2010.
22R.Renger,Versicherungsvertragsgesetzł,s.14-15�
23F.Büchner,H.Ohlmeier,275JahreHamburgerFeuerkasse1676-1951,Hamburg1951,s.24,za:
T.Kummle,Versicherungspflicht…,s.6.S.Bratkowskipisał:flHamburgzawczasuwolałsięuzbroić
wsystemzapobieganiastratom,przycałejbowiemswejzamożnościniemógłbyliczyćnatak
szybkąodbudowę,natylewolnychdozainwestowaniapieniędzy.Kiedywroku1842zdarzyłsię
muwyjątkowoniszczącypożar,miałHamburgtylezgromadzonychskładek,ściągniętychjak
podatki,żesystemmógłpokryćodsetkiodolbrzymichkredytówdlapogorzelców(od32mln
marek,gruboponad3mlnfuntówszterlingów)iwszyscysięszybkoodbudowali”-S.Bratkowski,
Niecoinnahistoria…,s�339�
24T.Kummle,Versicherungspflicht…,s�7�
25I.Biskupski,Oubezpieczeniach,s�16�