Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.3.Kształtowaniesięsystemuubezpieczeńobowiązkowych
33
prawne,kantonalnezakładyubezpieczeń,mającenaobszarzeswoichkantonów
pozycjęmonopolisty,funkcjonujązpowodzeniempodziśdzień39
Należydostrzec,żemimopodobieństwasystemówprawnychpaństwniemie-
ckich,SzwajcariiiAustrii(późniejAustro-Węgier)wpaństwieHabsburgówubez-
pieczeniabudynkówniezostałyuznanezaobowiązkowe.Rozporządzeniacesarskie
zlat1819i1821nakazywałyorganizowaniezakładówubezpieczeńjakoinstytucji
prywatnychizarazemzakazywaływprowadzaniaobowiązkuubezpieczenia
40
103030Ubezpieczeniaspołeczne
Choćniniejszapracadotyczywyłącznieobowiązkowychubezpieczeńgo-
spodarczych,błędembyłobyzapewnepominięciewopisierozwojuinstytucji
ubezpieczeniaobowiązkowegoubezpieczeń,którewedługwspółczesnychkla-
syfkacjiokreślanejakoubezpieczeniaspołeczne.Waspekciehistorycznym
granicepomiędzyubezpieczeniamigospodarczymiaspołecznymiwydająsię
mniejostre41-zasadnejestwięcpoczynieniewzmiankiopoczątkachubezpie-
czeniaspołecznego,którewiążąsięściślezprzymusemubezpieczenia.
Choćustawodawstwosłużącerozwiązaniuproblemówubóstwa,żebractwa,
włóczęgostwa,niepełnosprawnościigłoduwydawanebyłorównieżwcześniej42,to
jednakzapierwszekompleksowerozwiązanieubezpieczenioweopartenaprzy-
musieidotycząceryzykspołecznychuchodzireformawprowadzonawNiem-
czechprzezkanclerzaOttovonBismarcka43.Spowodowałonuchwalenieustaw
dotyczących:ubezpieczeniarobotnikówodchorób(zdnia29maja1883r.)44,ubez-
pieczeniaodnieszczęśliwychwypadków(zdnia6lipca1884r.)45orazubezpie-
czeniaodinwalidztwaistarości(zdnia22czerwca1889r.)46.Nieprzypadkiem
pierwszazwymienionychustawrozpoczynałasięodrozdziałuzatytułowanego
Versicherungszwang(przymusubezpieczenia),zaśwpozostałychdwóchustawach
przymusowycharakterubezpieczeniabyłrównieżakcentowany.
39Cowięcej,wośmiuszwajcarskichkantonachzostaływprowadzonerównieżobowiązkowe
ubezpieczeniaruchomości-T.Kummle,Versicherungspflicht…,s�23�
40
T.Kummle,Versicherungspflicht…,s.21-22;L.Pokorzyński,Powstanieirozwójubezpieczeń…,s.42-43.
41Należypamiętać,żenp.obowiązkoweubezpieczeniabudynkówprzezdługiczasiwwielu
krajachbyłyprowadzoneprzezzakładyubezpieczeńocharakterzepublicznoprawnym.Motywacja
wprowadzaniaprzezustawodawcówkrajowychkolejnychrodzajówubezpieczeńobowiązkowych
(ocharakterzegospodarczym)nieróżniłasiębardzoodtypowychmotywówdeklarowanychprzy
wprowadzaniuubezpieczeńspołecznych(por.rozdział3,dotyczącymotywówwprowadzania
ifunkcjiubezpieczeńobowiązkowych).Choćpóźniejszedrogirozwojuubezpieczeńgospodar-
czychispołecznychrozeszłysię,tojednakwaspekciehistorycznymichzwiązkiniezaprzeczal-
ne.Por.I.Jędrasik-Jankowska,Pojęcieikonstrukcjeprawneubezpieczeniaspołecznego,Warszawa2009,
s.38-39,42-43;W.Warkałło,W.Marek,W.Mogilski,Prawoubezpieczeniowe,Warszawa1983,s.152-158.
42Wieleprzykładównato,dotyczącychwszczególnościprawaangielskiego,przywołuje
I.Jędrasik-Jankowska,Pojęcie…,s.20-24.
43SzczegółoweomówieniereformsocjalnychO.vonBismarcka:E.Reidegeld,Staatliche
SozialpolitikinDeutschland,BandI,VondenUrsprüngenbiszumUntergangdesKaiserreiches1918,
Wiesbaden2006,s.208-236.
44
GesetzbetreffenddieKrankenversicherungderArbeiter,ReichsgesetzblattB.1883,nr9,s.73-104.
45Unfallversicherungsgesetz,ReichsgesetzblattB.1884,nr19,s.69-111.
46
GesetzbetreffenddieInvaliditäts-undAltersversicherung,ReichsgesetzblattB.1889,nr13,s.97in.