Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
UczeniesięDstawaniasię”osobąstarą
Częściąwspólnądlaopisanychtumodeli,niezależnieodtego,
czyichautorzyodwołująsiędowychowania,edukacjiczyucze-
niasię,jestichnormatywnycharakter,tzn.taki,gdzieautorzy
tychkoncepcjiorzekajązgeragogicznegopunktuwidzenia,co
byćpowinno.totzw.wychowawczeczyedukacyjnepowinności
(por.Wołoszyn,1949),któreodnosząsiędoprojektowanejrzeczy-
wistościwpostacizespołureguł,zasad,wskazańuznanychwprze-
konaniuichautorówzasłusznebądźzakorzenionychwjakimśwy-
branymsystemiewartości.Innymisłowy,poznawanarzeczywistość
społecznaskładasięnietylkozfaktów,aletakżezesposobówich
interpretowaniaiwartościowania,którenieobiektywne.Oprócz
normatywnościgeragogikiczęściąwspólnąwszystkichopisanych
tumodelijestichtotalizującycharakter.Edukacjalubuczeniesię
dostarości,dlastarości,wstarościiprzezstarość,takjakzostała
opisanapowyżej,wpisujesięwkoncepcjęcałożyciowegouczeniasię
(Dubas,2015;Halicki,2009;Stopińska-Pająk,2009),gdzienakaż-
dyetapżyciaczłowiekaprzewidzianejestjakieśceloweoddziaływa-
nie.Źródłatejideiodnaleźćmożnam.in.wpracachJanaAmosa
Komeńskiego(1973),którywyróżniłosiemszkółżycia,zaczyna-
jącodszkołynarodzin,akończącnaszkoleśmierci.Jesttamteż
opisanaszkołastarości.Mamytuzatemdoczynieniazedukacją
odDżłobkadonagrobka”.Takwielkieiceloweprojektowanieżycia
powinnobudzićobawyiniepokoje,atodlatego,żeedukacjanie
jestmoralnieietycznieobojętna.Podpięknymihasłamirozwoju
mogąsiękryćinteresybliżejnieokreślonychgrupspołecznych,któ-
reniosącpostępoweidee,pragnąskrawaćiobrabiaćczłowiekawe-
długwłasnegoprogramu.Takmożebyćwprzypadkuosóbstarych
będącychdepozytariuszamitradycyjnychwartości,którzyprzez
resztęspołeczeństwamogąbyćpostrzeganijakogrupahamująca
postępspołeczny.Stądedukacjamożemiećcharakterkorygujący
ichpostawy.Tegotypuobawydałyasumptdopowstaniakrytycz-
nejgerontologiiedukacyjnej(Cusack,2018;Formosa,2002),która
wywodzisięzradykalnejpotrzebypokonaniaopresji,jakastałasię
udziałemosóbstarych,aktóradoprowadziłaichdoniewiedzy,ubó-
stwaorazniemocyspołecznej.Jesttakżereakcjąnaniekrytyczną,
apolitycznąibezrefleksyjnąpraktykęgłównegonurtugerontologii
edukacyjnej.Geragogikakrytycznawskazujenapotrzebybadania
relacjipomiędzywładzą,wiedząikontrolą.Podejścietokażeuczest-
nikomedukacjipodawaćwwątpliwośćzarównowiedzęposiadaną,