Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Sytuowaniesięwpolubadawczym
31
1.2.1.Wychowanie-starość
ZacezuręczasowąprowadzonychanalizprzyjmujesięXXwiek,
wktórympedagodzyzaczynająposzerzaćpoleswoichzaintereso-
wań.Odtejchwilinaukaowychowaniunietylkoskierowanajest
dodzieci(pedagogika),aletakżedodorosłych(andragogika)oraz
ludzistarych(geragogika).Geragogikaodsamegopoczątku,czyliod
lat50.ubiegłegowiekurozumianabyłanietylkojakokształcenie
(Gerret,1991,za:Halicki,2007)iwychowywanieosóbstarych(Sza-
rota,2014),aleteżjakosystempraktycznejpedagogicznejprofilak-
tyki,prewencji,opieki,doradztwaiterapii(Mieskies,1970za:Ha-
licki,2007).Powyższerozstrzygnięciaodnosząsięprzedewszystkim
doobszaruniemieckojęzycznego3,gdziewyłoniłasięgeragogikajako
nowasubdyscyplinapedagogiki,któraswoimikorzeniamisięgado
takichstarożytnychmyślicielijakHipokrates,Platon,Arystoteles,
Cyceron(Zych,1992).Narodzimymgrunciezapodstawęgeragogiki
przyjmujesiępraceSzymonaMarycjuszazPilzna,którywswoim
traktacieOszkołach,czyliakademiach,ksiągdwojez1551roku
opracowujepodstawycałożyciowejedukacji.Podobnieczeskipe-
dagogJanAmosKomeńskiwtraktaciePampedia(1648r.)two-
rzyteoriępowszechnegoicałożyciowegokształcenia.Wspomniane
opracowaniaprzeniknęły,ukształtowałyinadługozdeterminowa-
łysposóbmyśleniapolskichbadaczyzajmującychsięgerontologią
edukacyjną,którzywswoichtekstach,odwołującsiędoscholase-
nii(szkołystarości),czyniąwychowaniejednązgłównychkategorii
analitycznych(por.Dubas,2016;Konieczna-Woźniak,2019;Lesz-
czyńska-Rejchert,2010;Maćkowicz,2010;Stopińska-Pająk,2009;
Szarota,2015;Uzar,2011;Zych,1999).Zapodstawęichrozwa-
żańsłużytakżeopracowanaprzezAleksandraKamińskiego(1971,
1978,1986)koncepcjawychowaniadostarościobejmującaprzy-
gotowaniesiędoostatniejfazyżycia.Jejcelemjestpomyślnasta-
rośćorazopóźnienieprocesustarzeniasię(Szarota,2010).Główne
postulatydotyczącewychowaniadostarościzwiązaneznabywa-
niemprzezjednostkęzainteresowań,umiejętnościiprzyzwyczajeń,
3SzczegółoweopracowaniawtymzakresieCzytelnikznajdziem.in.wpra-
cachAdamaA.Zycha,JerzegoHalickiego,ElżbietyDubas,ArturaFabisiaiŁu-
kszaTomczyka,którzysprawnieporuszająsięwobszarzeniemieckojęzycznym
iwswoichtekstachsyntetycznieprzedstawiająswojeustalenia(por.Dubas,
2020;Fabiś&Tomczyk,2016;Halicki,2007,2013;Zych,1992).